Takie sytuacje, kiedy dziecko naprawdę nie może ssać piersi, zdarzają się bardzo rzadko. Przedstawiamy listę przyczyn stale lub czasowo uniemożliwiających albo poważnie utrudniających karmienie piersią.
Ze strony dziecka:
Galaktozemia, wrodzona choroba metaboliczna – polega na tym, że dziecku brak enzymu umożliwiającego trawienie laktozy, która jest składnikiem kobiecego mleka. Ta choroba jest bezwzględnym, stałym przeciwwskazaniem do karmienia piersią (oczywiście dziecko nie może w tym wypadku jeść także ściągniętego i podanego w inny sposób pokarmu). Na szczęście jest to bardzo rzadka choroba.
Fenyloketonuria i choroba syropu klonowego – to także choroby metaboliczne. Wymagają wyeliminowania z diety dziecka niektórych składników, co bardzo poważnie utrudnia (choć nie uniemożliwia) swobodne karmienie piersią i dlatego zwykle staje się uzasadnioną przyczyną rezygnacji z naturalnego karmienia.
Rozszczep wargi i/lub podniebienia – w takiej sytuacji warto ściągać mleko i podawać dziecku w taki sposób, w jaki może jeść. Czasami po operacji korekcyjnej, można rozpocząć karmienie piersią (tym bardziej warto zadbać o utrzymanie laktacji).
Niektóre przypadki wcześniactwa - wiele wcześniaków, głównie tych urodzonych po 34. tygodniu ciąży, dobrze radzi sobie ze ssaniem piersi. Jednak u młodszych, zwłaszcza tych z niską masą urodzeniową, na skutek niedojrzałości pojawiają się różnego rodzaju zaburzenia (np. ze strony układu nerwowego lub pokarmowego), które utrudniają karmienie piersią. Tak niedojrzałe dzieci często mają problem z koordynacją ssania i połykania. Jeśli dziecku można podawać pokarm sondą (bezpośrednio do żołądka), warto ściągać własne mleko, które jest dla wcześniaka nie tylko pożywieniem, ale też bezcennym lekiem, zwiększa bowiem szansę na przeżycie malucha (mleko matki jest najłatwiej trawione, przyspiesza dojrzewanie przewodu pokarmowego i zawiera całą masę chroniących dziecko przeciwciał).
Brak odruchu ssania spowodowany uszkodzeniem centralnego układu nerwowego – dla takich maluchów także warto ściągać swój pokarm.
Ze strony matki:
Niedorozwój gruczołu piersiowego.
Pierś po operacji (jeśli ingerencja chirurgiczna uszkodziła nerwy prowadzące do brodawki lub przewody mleczne).
Zakażenie wirusem HIV.
Choroby: ostra niewydolność krążenia, AIDS, kiła.
Spożywanie alkoholu i narkotyków.
Niezdolność do opieki nad dzieckiem spowodowana chorobą psychiczną.
Poważna blokada psychiczna, głęboka niechęć do karmienia piersią.
Przewlekłe choroby, które wymagają od matki stałego przyjmowania leków mających negatywny wpływ na rozwój i zdrowie dziecka.
Aktywna gruźlica. (Mama nie może stykać się z dzieckiem, ale jej pokarm można podawać maluchowi, ponieważ prątki gruźlicy nie przechodzą do mleka.)
Opryszczka na brodawce lub otoczce piersi (po wyleczeniu mama może wrócić do karmienia piersią).
Cytomegalia. Bezwzględne przeciwwskazanie dotyczy wcześniaków, jednak dziecko urodzone o czasie można karmić mlekiem zarażonej mamy, jeśli po odciągnięciu pokarm zostanie poddany pasteryzacji.
Ostra faza żółtaczki typu A i C – po wyleczeniu mama może wrócić do karmienia piersią.
Gdy mama jest nosicielem WZW B. (Jednak, jeśli jej dziecko zostało po porodzie zaszczepione, a ona otrzymuje odpowiednie immunoglobuliny, może karmić piersią.)