Dziecko przychodzi na świat z wieloma wrodzonymi odruchami, których głównym zadaniem jest pomoc mu w przeżyciu i przyśpieszeniu adaptacji do środowiska. Czym jest odruch? Odruchem nazywamy niezależną od woli reakcję wynikającą z bezpośredniego przekazania impulsu nerwowego do mięśnia.

Odruchy wrodzone u niemowląt

Odruch ssania

Ten odruch pomaga dziecku w zdobyciu pożywienia w czasie kilku pierwszych tygodni życia. Potem rozwija się w celowe i rozmyślne ssanie. Aby sprawdzić czy posiada go Wasze dziecko należy włożyć palec, smoczek lub sutek w usta dziecka. Niemowlę powinno złapać go między podniebienie a język, a następnie poruszać językiem w przód i w tył, aby rozpocząć ssanie.

Odruch Rittiga

Odruch ten pomaga dziecku w znalezieniu jedzenia. W ciągu kilku pierwszych miesięcy powinien rozwinąć się w rozmyślny obrót w kierunku piersi lub butelki. Aby przekonać się czy ma go Wasze maleństwo wystarczy umieścić dziecko w ramionach i pogłaskać je po policzku. Niemowlę powinno odwrócić się w kierunku bodźca i otworzyć usta w oczekiwaniu na jedzenie.

Odruch moro

Podczas tego odruchu dziecko wyprostowuje rączki i nóżki, a następnie energicznie przyciąga je do klatki piersiowej. Odruch ten występuje najczęściej po emisji głośnych dźwięków lub wykonaniu jakiegoś gwałtownego odruchu. Odruch ten zanika w ciągu pierwszych sześciu miesięcy od urodzenia. Aby sprawdzić czy występuje on także u Waszego maluszka połóżcie go na plecach. Jeśli leży spokojnie, ale nie śpi, kichnij lub głośno kaszlnij. Dziecko powinno natychmiast zareagować. Pamiętajcie jednak aby podczas tej próby nigdy nie wydawać niezwykle głośnych i przeraźliwych dźwięków. Wystarczy, że będziecie śledzić zachowanie dziecka.

Odruchy chwytania

To odruchy dotykowe, które mają zachęcić dziecko do zaciśnięcia dłoni lub podkurczenia palców u stóp. Pierwszy z tych odruchów przekształca się samoistnie po upływie sześciu miesięcy w świadome i celowe wyciąganie ręki. Drugi natomiast zanika około pierwszego roku życia. Aby przekonać się, czy u Waszego dziecka występuje odruch dłoniowy, potrzyjcie palcem jego otwartą dłoń. Powinno wówczas zamknąć lub chociaż próbować zamknąć swoje paluszki wokół Waszego palca. Jeśli natomiast pragniecie sprawdzić czy Wasze maleństwo ma odruch podeszwowy pogłaszczcie palcem jego stopę. Niemowlę powinno podwinąć (lub chociaż próbować podwinąć) paluszki.

Odruch chodzenia

Ten odruch pozwala dziecku próbować stawać na dwóch nogach bez względu na to, czy są one w stanie samodzielnie je utrzymać. Odruch chodzenia zaniknie po kilku miesiącach, zastąpiony celowym wstawaniem i chodzeniem, które pojawi się dopiero około pierwszego roku życia. Jak sprawdzić, czy Wasze dzieci go posiadają? Wystarczy złapać dziecko pod paszkami tak, aby znajdowało się twarzą do Was. Pamiętajcie także, aby podtrzymywać rękami główkę, która może( a w zasadzie będzie) opadać do tyłu. Usiądźcie na krześle i unieście dziecko do pozycji stojącej. Stopy dziecka umieśćcie na swoich udach. Maluszek powinien przycisnąć swoje stopy tak, jakby chciał się na nich utrzymać.

Odruchy obronne

To odruchy, które mają umożliwić dziecku obronę przed prawdziwymi i wymyślonymi napastnikami. Odruchy te nie znikną, dopóki nie rozwinie się u niego lepsza kontrola motoryczna. Aby sprawdzić czy ten odruch występuje także u Waszego maleństwa połóżcie dziecko na plecach. Weźcie do ręki zabawkę i umieśćcie ją około 30 cm nad główką dziecka. Potem powoli zbliżajcie ją jego do twarzy. Dziecko powinno odwrócić głowę na jeden lub drugi bok.

Toniczny odruch szyjny

Ten odruch ma na celu pomoc w skoordynowaniu ruchów ręki i głowy. Najczęściej zanika przed ukończeniem przez dziecko szóstego miesiąca życia. Aby przekonać się czy Wasze maleństwo także go posiada połóżcie je na plecach, a potem delikatnie obróćcie jego główkę na prawo. Prawa rączka dziecka powinna wyciągnąć na w prawą stronę, natomiast lewa może zgiąć w kierunku głowy. To samo powinno nastąpić w odwrotnym przypadku.