Rozwój i wychowanie (747 Wątki)
Opracowanie: Anna Rybak Na podstawie: Thakkar RR, Garrison MM, Christakis DA: A Systematic Review for the Effects of Television Viewing by Infants and Preschoolers. Pediatrics 2006;118;5:2025-2031 W Stanach Zjednoczonych udowodniono, że dzieci spędzają przed ekranem telewizora więcej czasu niż podczas jakiejkolwiek innej czynności, z wyjątkiem spania. W zaleceniach Amerykańskiej Akademii Pediatrii (AAP) jest zapis o zniechęcaniu dzieci 2. roku życia Jedno z ciekawszych badań cytowanych przez autorów artykułu dotyczyło 6‑miesięcznej obserwacji dzieci w wieku 3–5 lat, które losowo podzielono na 2 grupy. Interwencja polegała na oglądaniu przez 50 minut, 5 dni w tygodniu, przez 6 miesięcy programu edukacyjnego – hiszpański odpowiednik „Ulicy sezamkowej” (grupa pierwsza) oraz innych nieedukacyjnych programów dla dzieci (grupa druga). Wszystkie dzieci oceniano dwukrotnie: 7 tygodni po rozpoczęciu badania oraz po 6 miesiącach zakończeniu badania). Dzieci, które oglądały „Ulicę sezamkową” wypadły w testach oceniających znacznie lepiej w zakresie znajomości liczb, słów i liter oraz w testach na wiedzę i zrozumienie (wyniki były statystycznie istotne) w porównaniu do dzieci z grupy drugiej. W innym przytoczonym badaniu, analizie poddano preferencje rasowe dzieci. Jedna grupa oglądała program edukacyjny, w którym występowały i bawiły się dzieci rasy białej i czarnej, natomiast grupa druga oglądała ten sam program, w którym tym razem występowały tylko mali aktorzy rasy białej. Po kilku edycjach programu poproszono dzieci o wybranie ze zdjęć osób, z którymi chciałyby się bawić. Dzieci z pierwszej grupy istotnie częściej wybierały zdjęcia dzieci rasy innej niż biała w porównaniu do grupy drugiej (71% vs 33%). Tak spektakularnych wyników nie wykazał żaden z czterech eksperymentów oceniających zachowania prospołeczne u dzieci w zależności od oglądanych programów. Porównywano programy neutralne (filmy przyrodnicze), programy edukacyjne („Ulica sezamkowa”), agresywne kreskówki (Batman, Superman) oraz programy rodzinne i prospołeczne (Mister Rogers’ Neighborhood). Autorzy artykułu cytują również badanie, w którym oceniano wpływ telewizji na twórczą zabawę. W jednym z badań udowodniono bezpośredni wpływ rodzaju oglądanych programów (a nie ilości czasu spędzonego przed ekranem) na kreatywność u dzieci. Obserwowano trzy grupy: dzieci oglądające filmy bez akcji/bez przemocy, z szybką akcją/z przemocą, z szybką akcją/bez przemocy oraz grupę nieoglądającą żadnej telewizji. Najlepsze wyniki osiągnęły dzieci w grupie pierwszej. Co ciekawe, dzieci nieoglądające żadnych programów wykazały jedynie mierny postęp w kreatywnych zachowaniach. W innym badaniu najlepsze wyniki osiągnęły dzieci, które oglądały program pod opieką dorosłych, których rolą było podkreślanie istotnych zdarzeń i przesłań programu. Najczęściej poruszany jest temat zależności występowania agresywnych zachowań u dzieci od oglądania określonych programów telewizyjnych. Autorzy przeglądu cytują badanie, w którym porównano zachowania dwóch grup dzieci: w jednej grupie pięcioro dzieci oglądało agresywne programy codziennie przez 10 minut przez 11 dni, druga grupa w tym czasie oglądała programy o neutralnej treści. Interpersonalne agresywne zachowania dzieci podczas dowolnej zabawy oceniano przed eksperymentem oraz tuż po programach. Zaobserwowano statystycznie istotnie częstsze zachowania agresywne wśród dzieci z grupy pierwszej. Wyniki te jednak nie potwierdziły się w kilku innych badaniach. Ciekawy wynik przedstawiły badania obejmujące dzieci, które pierwotnie wykazywały ponadprzeciętne zachowania agresywne. Ekspozycja tych dzieci na kreskówki o treściach agresywnych spowodowała u nich częstsze zachowania agresywne, niż u podobnych dzieci, którym pokazywano filmy neutralne. Autorzy sugerują, że przemoc pokazywana w telewizji nie wpływa jednakowo na wszystkie dzieci i może zachęcać lub wpływać na ekspresję istniejących już zachowań impulsywnych czy agresywnych. Jak podkreślają autorzy opracowania, istnieje wiele sprzeczności dotyczących wpływu telewizji edukacyjnej na umiejętność samokontroli zachowań u dzieci. Oceniano takie zdolności jak uwaga, wytrwałość przy zadaniach, kontrola impulsów, tolerancja opóźnień. W części przytaczanych badań nie znaleziono różnic zależnych od oglądanych programów. Jedno z badań prezentowało statystycznie istotne zwiększenie tolerancji opóźnień oraz wytrwałości przy rozwiązywaniu zadań w klasie wśród dzieci oglądających programy rodzinne, prospołeczne i neutralne w porównaniu do dzieci oglądających filmy akcji i kreskówki typu Batman czy Superman. W innym badaniu wykazano, że dzieci eksponowane na bardziej agresywne bajki spędzały mniej czasu na indywidualnych zadaniach i częściej zmieniały obiekty zainteresowań. Autorzy artykułu zwracają uwagę, że pierwsze 5 lat życia to niezmiernie istotny czas rozwoju dziecka. Mimo faktu, że niemowlęta są obecnie największą grupą docelową marketingu telewizyjnego, autorzy nie znaleźli badań dotyczących wpływu telewizji na dzieci poniżej 3. roku życia. Mimo, iż większość osób koncentruje się na czasie oglądania telewizji, autorzy wszystkich badań podkreślają, że istotna jest treść oglądanych programów. Większość przedstawianych eksperymentów dotyczyła wpływu telewizji na rozwój i zachowania dzieci; autorzy podkreślają, że temat oglądania telewizji i związanej z tym otyłości jest systematycznie ignorowany w badaniach naukowych dotyczących dzieci w wieku przedszkolnym. Przedstawiane badania naukowe w większości dotyczyły niewielkiej grupy badanych oraz dosyć krótkiej ekspozycji, wobec czego należy ostrożnie wyciągać wnioski. Żródło: www.standardy.pl/pediatria standardy medyczne/ pediatria 2009 t. 6 str. 229–231
Sortowanie:
