Krztusiec u dziecka

18.12.2019

Maluch miał silny katar, a teraz uporczywie kaszle? Sprawdź, czy to nie krztusiec! Choroba może być groźna szczególnie w przypadku małego dziecka.  Dowiedz się jak ją rozpoznać i leczyć. 

some desc

Krztusiec u dziecka

#Co to jest krztusiec?

#Jak można się zarazić się krztuścem?

#Jak przebiega choroba? 

#Na czym polega leczenie krztuśca?

#Jak zapobiegać chorobie?

Krztusiec wraca, a liczba odnotowanych przypadków stale wzrasta. Rezygnacja ze szczepień oraz wygasanie odporności poszczepiennej, sprzyjają rozprzestrzenianiu się choroby. Najbardziej zagrożone są niemowlęta i małe dzieci, bo to one chorobę przechodzą najciężej. 

Co to jest krztusiec?

To ostra choroba zakaźna dróg oddechowych wywoływana przez bakterie – pałeczki krztuśca. Charakterystycznym objawem krztuśca (zamiennie nazywanego kokluszem) jest uporczywy, napadowy kaszel, który powoduje duszności i problemy z oddychaniem. 

Jak można się zarazić się krztuścem?

Jest to choroba bardzo zaraźliwa. Przenosi się drogą kropelkową. Chory roznosi bakterie kaszląc, kichając i mówiąc. Najbardziej zakaźny okres przypada na pierwszą fazę choroby i trwa do 5 tygodni infekcji. Po zażyciu antybiotyku chory przestaje zarażać w kilka dni od momentu rozpoczęcia leczenia.

Choroba wykluwa się i daje pierwsze objawy do dwóch tygodni od momentu kontaktu z osobą zakażoną. Jeśli Twój maluch pokasłuje, kaszel ma charakter napadowy, do tego nasila się w nocy, a infekcja utrzymuje ponad 7 dni, koniecznie idźcie do specjalisty. Odpowiednia diagnostyka w tym badanie na obecność przeciwciał we krwi i wymaz z gardła lub nosa pozwolą potwierdzić, lub wykluczy chorobę. 

Jak przebiega choroba? 

Zaczyna się od zwykłej infekcji, dlatego łatwo pomylić krztusiec z przeziębieniem. Choroba przebiega trójfazowo: 

1.    Okres nieżytowy 

Trwa około 2 tygodni. W tym czasie chory ma katar, suchy kaszel utrzymujący się w dzień i w nocy, lekką gorączkę, często zapalenie spojówek i gardła.

2.    Okres kaszlu napadowego

Charakteryzuje się silnymi napadami kaszlu i utrzymuje się od 2 do 4 tygodni. Toksyny bakteryjne wpływają na wydzielanie gęstego śluzu. Chory zanosi się kaszlem, który nasila się w nocy. 

Napady w miarę rozwoju choroby staja się coraz częstsze, mogą powtarzać się do kilkudziesięciu razy w ciągu doby. Są wyczerpujące, w trakcie kaszlu dziecko ma problemy z oddychaniem. Napad rozpoczyna się serią kaszlnięć na wydechu, które przechodzą w głęboki świszczący wdech. Twarz staje się czerwona, sinieje, wysuwa się język, dochodzi do samoczynnego wypróżniania. Zwykle kończą się charakterystycznym pianiem i wymiotami. Silny kaszel powoduje wybroczyny na twarzy, wylewy do spojówek, wytrzeszcz gałek ocznych i krwawienie z nosa. 

W przypadku małych dzieci i niemowląt, zamiast kaszlu może występować łzawienie, kichanie, napady utrudnionego oddechu prowadzące do bezdechu i drgawek. 

3.    Okres rekonwalescencji

Faza zdrowienia trwa nawet do kilku miesięcy. Przewlekły kaszel związany jest z uszkodzeniem błony śluzowej dróg oddechowych przez toksyny bakteryjne. Kaszel stopniowo zmniejsza się i łagodnieje. Nawroty kaszlu napadowego zdarzają się w przypadku infekcji dróg oddechowych lub wystąpienia innych czynników drażniących np. silnych emocji. 

Na czym polega leczenie krztuśca?

Choremu podaje się antybiotyki. Antybiotykoterapia rozpoczęta w pierwszej fazie krztuśca może zahamować rozwój choroby. Leki podane w drugiej fazie skracają okres zakażania chorobą, nie wpływają jednak na zmniejszenie objawów. 

Układ odpornościowy dziecka w pierwszym półroczu nie radzi sobie z bakteriami krztuśca. Leczenie małych dzieci i niemowląt ze względu na ryzyko bezdechu i możliwość powikłań powinno odbywać się w warunkach szpitalnych.

Możliwe powikłania to:

  • zapalenie płuc
  • uszkodzenie dróg oddechowych, płuc
  • krwawienie z nosa
  • krwotok podspojówkowy
  • uszkodzenie mózgu
  • zapalenie uszu
  • śmierć

Hospitalizacja umożliwia stały monitoring, podanie tlenu, żywienie za pomocą sondy żołądkowej.

W przypadku starszych dzieci, u których choroba przebiega łagodniej, leczenie może odbywać się w warunkach domowych. Dziecko może przebywać na świeżym powietrzu, zabawa nie powinna być jednak zbyt intensywna, bo nadmiar ruchu może wywoływać ataki kaszlu. Jeśli dziecko jest zbyt osłabione na spacer, świeże powietrze należy dostarczać  mu otwierając okno. 

Jak zapobiegać chorobie?

Przed wprowadzeniem obowiązkowej szczepionki, krztusiec był częstą chorobą wieku dziecięcego. Profilaktyka polega na powszechnemu regularnemu szczepieniu niemowląt. Ryzyko choroby wzrasta w przypadku niepełnych szczepień i zwiększa się wraz z upływem czasu, od podania ostatniego szczepienia.  

Zaleca się przyjęcie trzech dawek. W pierwszym półroczu życia dziecka i kolejnych tzw. przypominających między 16 -18 miesiącem i w 6 roku życia.  Szczepić się mogą również dorośli i młodzież w ramach szczepień odpłatnych.