Gorączka - dobra czy zła?

Ocena temperatury ciała niemowlaka

Za podwyższoną temperaturę u niemowlaka uważa się przedział w granicach 37-38ºC, natomiast o gorączce mówi się, gdy wynik na termometrze jest wyższy niż 38ºC. Zdarza się, że maleństwo ma bardzo wysoką gorączkę wynoszącą 39-40ºC. Należy wtedy podać dziecku leki przeciwgorączkowe a następnie udać się do lekarza, gdyż przy tak wysokiej temperaturze mogą wystąpić powikłania jakimi są drgawki.

 Podwyższona temperatura – co to oznacza?

Podwyższenie temperatury ciała u niemowlaka może oznaczać, że coś wywołało u niego silną reakcję emocjonalną. Innym powodem może być przegrzanie organizmu spowodowane zbyt ciepłym ubrankiem lub przykryciem za grubą kołdrą. Temperatura może się również podnieść po rutynowych szczepieniach lub podczas ząbkowania. Jeśli wykluczyłaś wszystkie wyżej wymienione możliwości, możesz przypuszczać, że zdrowiu Twojego malca zagraża infekcja lub choroba wirusowa. Zwróć wtedy uwagę, czy nie występują inne objawy towarzyszące chorobie oraz niezwłocznie skonsultuj się z lekarzem.

Czemu służy gorączka?

Zazwyczaj, gdy u dziecka pojawia się gorączka, skupiamy się na jej negatywnych konsekwencjach, takich jak płacz czy osłabienie, zapominając, że ciało podnosi swoją temperature nie bez powodu. Gorączka, jeśli nie jest zbyt wysoka, spełnia swoją funkcję, przygotowując organizm do walki z infekcją lub intruzem pod postacią wirusa. Jest to objaw reakcji obronnej, sygnał wysyłany do układu odpornościowego, że pojawiło się zagrożenie.

 Dobroczynne działanie umiarkowanej gorączki:

• Przyspieszona przemiana materii pobudzająca organizm do wytwarzania przeciwciał odpornościowych

• Uszkadzanie oraz wyniszczanie wirusów

• Wzmożone pozbywanie się toksyn z organizmu

• Zmniejszone stężenie żelaza oraz cynku w osoczu, co hamuje rozwój bakterii chorobotwórczych

Gorączka, pomimo uciążliwych skutków ubocznych, stanowi silną broń w walce z chorobą. Dlatego, leki przeciwgorączkowe można podać przy temperaturze 38*C, w zależności od samopoczucia dziecka. Zawsze warto skonsultować się z lekarzem, który zaproponuje odpowiednią strategię działania.

Gorączka u niemowlaka – metody postępowania

Przede wszystkim, pamiętaj, że wyższa temperatura ciała malucha powinna zostać skonsultowana z lekarzem. W większości przypadków nie przekracza ona 38ºC i trwa około 1-2 dni, co nie wymaga podawania leków.

Oprócz obniżania ciepłoty ciała przy pomocy leków, można stosować domowe sposoby na zmniejszenie dolegliwości związanych z gorączką. W pierwszej fazie choroby, gdy gorączka dopiero narasta, warto zadbać o to, żeby maluch był dobrze okryty. Gdy temperatura ustabilizuje się, nie powinnaś zbyt grubo go otulać, gdyż możesz w ten sposób doprowadzić do przegrzania. Ubierz go wtedy lekko, co jakiś czas sprawdzając, czy ubranko nie jest przepocone i nie wymiaga zmiany na suche.

 Domowe metody na złagodzenie uciążliwych skutków ubocznych gorączki:

• Schłódź ciałko Twojego szkraba gąbką namoczoną w letniej wodzie

• Zrób malcowi letnią (nie zimną!) kąpiel – najlepiej, jeśli będzie miała ok 1ºC mniej, niż temperatura ciała dziecka

• Zapobiegaj odwodnieniu, podając maluchowi duże ilości płynów

• Nie karm na siłę – gorączkujące dziecko zazwyczaj nie ma apetytu. Warto wtedy podawać pokarm częściej ale w bardzo małych porcjach

• Zadbaj o odpowiednią temperaturę powietrza w pokoju – powinna wynosić około 20 – 22 ºC

• Nawilżaj powietrze w pokoju – jeśli nie masz specjalnego nawilżacza, powieś na grzejniku mokry ręcznik

 Jak zbijać gorączkę?

Gorączkę należy bezdyskusyjnie obniżyć, jeśli temperatura ciała dziecka przekroczy 38ºC lub będzie się utrzymywać na wysokim poziomie dłużej niż 3 dni. Jest to konieczne, gdyż zbyt wysoka temperatura obciąża pracę serca oraz płuc, a więc jest wyczerpująca dla organizmu. W skrajnym przypadku, może też doprowadzić do ataku drgawek gorączkowych, które są reakcją układu nerwowego na szybko wzrastającą temperaturę.

Atak drgawek gorączkowych swoją formą przypomina atak padaczki: u malucha z wysoką gorączką (zwykle ponad 39ºC) występują rytmiczne skurcze mięśni, które mogą się skończyć nawet utratą przytomności. Drgawki zwykle utrzymują się przez kilka minut i jeśli się przytrafią, powinnaś niezwłocznie skontaktować się z lekarzem. Aby zapewnić drgającemu maluchowi bezpieczeństwo, ułóż go na boku (aby uniknąć ryzyka zakrztuszenia się) i rozluźnij jego ubranko. Podaj lek przeciwgorączkowy w czopku (dziecko się nim nie zadławi). Po wystąpieniu napadu, dziecko powinno być hospitalizowane, zbadane przez neurologa i ewentualnie mieć wykonane badanie EEG.

 Uwaga! W żadnym wypadku nie podawaj maluchowi:

• kwasu acetylosalicylowego – jest to składnik apiryny oraz polopiryny. Może spowodować wystąpienie niebezpiecznej choroby znanej jako zespół Reye’a

• środków przeciwgorączkowych zawierających ibuprofen w tabletkach – można go stosować dopiero po 3. roku życia. Wyjątkiem jest ibuprofen w syropie, który można podawać maluchom, po skończeniu 3. miesiąca życia.

• aspiryny – można ją stosować dopiero u dzieci powyżej 12. roku życia . Dodatkowo, apiryny w tabletkach nie powinno się stosować u dzieci z podejrzeniem astmy (może to być alergia na kwas acetylosalicylowy). Jeśli masz wątpliwości, najlepiej w ogóle zrezygnuj z podawania dziecku aspryny.