25.5.2018
Konsultacja merytoryczna: lek. med. Paweł Palacz, ginekolog, położnik
Zapewne odkąd dowiedziałaś się, że jesteś w ciąży, baczniej wsłuchujesz się w swój organizm. Dostrzegasz zmiany, niektóre doznania mogą Cię niepokoić Poszukujesz informacji, rozpytując koleżanki „czy Ty też tak miałaś” lub sięgasz do źródeł internetowych. Spokojnie. Po pierwsze nie wszystkie bóle i skurcze brzucha w ciąży oznaczają patologię, wiele zależy od okresu ciąży, intensywności i objawów towarzyszących. A po drugie zawsze możesz skonsultować się, choćby telefonicznie, ze swoim lekarzem, który znając Twój przypadek, uspokoi Cię lub zaprosi na wizytę czy ewentualnie skieruje do szpitala.
W pierwszych tygodniach ciąży dzieje się w Twoim organizmie bardzo wiele. Zarodek zagnieżdża się i bardzo intensywnie rośnie, powstaje łożysko, worek owodniowy. To wszystko ma miejsce w macicy, która w tym czasie intensywnie się rozciąga.
Towarzyszyć temu mogą:
Uczucie obrzmienia / wypełnienia / dyskomfortu – do narządów rodnych dopływa więcej krwi niż zwykle, przez co mogą być obrzmiałe, bardzo tkliwe, możesz mieć uczucie ciężkości w dole brzucha. Wiele kobiet porównuje te doznania do dolegliwości pojawiających się przed miesiączką.
Nacisk na pęcherz – wraz ze wzrostem płodu powiększająca się macica zaczyna uciskać na przylegające narządy, w także na pęcherz. Możesz odczuwać to jako parcie i częstszą niż wcześniej potrzebę udania się do toalety.
Uczucie ciągnięcia – rosnąca macica rozciąga trzymające ją więzadła, co jest odczuwalne jako ciągnięcie, ewentualnie kłucie, w okolicach pachwin, czasami jajników.
Pamiętaj! Szacunkowo w pierwszym trymestrze ryzyko poronienia jest największe, dlatego bólu brzucha, który przybiera regularne skurcze lub jest jednostajnie silny, połączony z którymś z objawów, jak plamienie / krwawienie z dróg rodnych, wymioty, gorączka, omdlenia, duszność, nie należy lekceważyć. Wtedy natychmiast skontaktuj się z lekarzem lub udaj do szpitalną izbę przyjęć.
W bardziej zaawansowanej ciąży nadal mogą towarzyszyć Ci ciągnięcia więzadeł podtrzymujących macicę. Zwykle mają charakter kłującego bólu po lewej lub prawej stronie podbrzusza. Jeśli są uciążliwe, warto powiedzieć o nich lekarzowi.
Od około 18. tygodnia zaczniesz czuć ruchy płodu. Bywa z tym różnie, niektóre kobiety doznania te opisują jako motylki w brzuchu lub muśnięcia ogonkiem rybki, ale bywa, że są one dużo silniejsze i, szczególnie nim nauczysz się je rozpoznawać, mogą Cię zaniepokoić.
Bóle brzucha w ciąży (dolny odcinek brzucha) bywają spowodowane zaburzeniami elektrolitowymi, które zdarzają się przy niewystarczającym nawodnieniu i braku soli mineralnych, lub problemami trawiennymi, jak zaparcia czy wzdęcia.
Skurcze brzucha w ciąży – jako aktywność macicy – są nieodłącznie z nią związane i charakterystyczne dla jej przebiegu. Ich funkcją jest stopniowe przygotowywanie macicy do porodu. Przyszła mama powinna je poczuć nie wcześniej, jak około 20. tygodnia.
Skurcze w dole brzucha w ciąży zwane skurczami Alvareza to delikatne, fizjologiczne skurcze macicy, pojawiają się około 20. tygodnia ciąży. Mięśnie macicy napinają się w różnych miejscach, nie jest to bolesne, może jednak być nieprzyjemne. Ich częstotliwość jest nieregularna, a natężenie nie zmienia się. Odczuwane są najczęściej wieczorem lub po pewnym wysiłku. Zazwyczaj ustępują po zmianie pozycji ułożenia ciała. Ale bywa też, że ciężarne w ogóle nie zauważają tych skurczów.
Brzuch staje się napięty, twardnieje. Skurcze te, odczuwalne od około 20. tygodnia ciąży, są mniej regularne i rzadsze od skurczów Alvareza, jednak silniejsze i dłuższe. Mogą pojawić się jakby seriami, albo izolowanie co jakiś czas. Skurcz taki nie boli, samoistnie zanika po kilkunastu sekundach.
Skurcze w podbrzuszu w ciąży pojawiające się około 38. tygodnia to skurcze przepowiadające. Są nieregularne, nie dają postępu porodu, ale bywają uciążliwe. Im bliżej terminu rozwiązania, tym są częstsze i mocniejsze.
Mówi się, że kiedy przyjdą, będziesz wiedziała. I tak zazwyczaj jest. Skurcze porodowe nazywamy też bólami porodowymi, odpowiadają one za postęp porodu, mają na celu rozwarcie szyjki macicy, by dziecko i łożysko mogły się urodzić.
Na początku są dość łagodne, jednak w miarę rozwierania się szyjki macicy przybierają na mocy i stają się bardzo silne i bolesne. Ból może promieniować. do kości krzyżowej lub pachwin.
Skurcze porodowe są regularne, z postępem porodu odstępy czasowe między nimi maleją. Skurcze nie mijają przy zmianie pozycji, ćwiczeniach oddechowych, po zażyciu spazmolityków; jednak działania te mogą złagodzić intensywność ich odczuwania.
Po skurczach mających doprowadzić do rozwarcia, przychodzą skurcze parte – wypychające dziecko, a następnie skurcze łożyskowe, mające wydalić łożysko.
Towarzyszą obkurczaniu się macicy, bywają bolesne i nieprzyjemne. Mogą przybierać na sile w czasie karmienia piersią, gdy Twój organizm zwiększa produkcję oksytocyny.