25.5.2018
Ewelina Sagan, położna
Zdecydowana większość kobiet do 12. tygodnia po porodzie podejmuje współżycie seksualne, natomiast ponad połowa z nich twierdzi, że częstość współżycia w okresie karmienia piersią jest znacząco mniejsza niż przed ciążą.
Czynniki, którymi charakteryzuje się seksualizm par po urodzeniu dziecka i w obrębie których dochodzi do zmian:
Postawa wobec seksu
Zachowania i potrzeby seksualne
Reaktywność seksualna
Integracja seksualna z osobowością, miłością i osobą partnera
Zmniejszenie potrzeb seksualnych kobiet w okresie poporodowym ma ścisły związek ze:
zmęczeniem i brakiem snu wynikającym z ciągłej opieki nad dzieckiem,
stresem,
fascynacją macierzyństwem,
obciążeniem pracą zawodową i / lub domową,
zmniejszeniem poczucia własnej atrakcyjności,
problemami i konfliktami pomiędzy partnerami,
sposobem ukończenia ciąży,
nacięciem krocza,
dolegliwościami i powikłaniami poporodowymi,
zaburzeniami nastroju,
depresją poporodową,
lękiem przed zajściem w następną ciążę,
wpływem stereotypów i obyczajowego tabu.
Ponadto, kobiety znacznie częściej skarżą się na takie dolegliwości jak:
odczuwanie dyskomfortu i bolesności podczas stosunku płciowego,
zmniejszenie ilości naturalnej wydzieliny pochwowej,
uczucie niedopasowania narządów płciowych,
trudności w osiągnięciu orgazmu,
nietrzymanie moczu,
bolesności piersi.
Wśród zmian hormonalnych upatruje się wpływ takich hormonów jak estrogeny i androgeny, które rzutują na zachowanie seksualne młodych mam. Hormony odpowiadające za laktację hamują libido.
Wynika to z niskiego stężenia estrogenów, a więc, hormonów wpływających pozytywnie na:
pożądanie,
przyjemność seksualną,
nawilżenie pochwy,
częstość orgazmów
podwyższone stężenie prolaktyny.
Jednocześnie, hormony estrogenne działają:
pobudzająco na pracę gruczołów szyjki macicy,
przyspieszają regenerację nabłonka pochwy,
poprawiają ukrwienie narządów rodnych.
Stan hormonalny kobiet w okresie laktacji jest porównywalny z tym w okresie starości, ponadto:
przekrwienie narządów rodnych jest niedostateczne,
wydzielina śluzowa skąpa,
nabłonek pochwy cienki i podatny na otarcia, uszkodzenia,
skłonność do zakażeń.
Ponadto, udowodniono naukowo, iż kobiety, które karmią piersią dłużej niż 6 miesięcy i nie mają owulacji, narażone są na występowanie zmian zanikowych w obrębie pochwy.
Na poporodowe zmiany ,,luźności’’ pochwy zaleca się ćwiczenia mięśni dna miednicy (Kegla), które przynoszą wiele korzyści, jak również przyczynić się do odczuwania wyższej satysfakcji seksualnej, poprzez możliwość łatwiejszego osiągnięcia orgazmu. Do bardziej radykalnych metod należy elektrostymulacja mięśni pochwy, a także plastyka mięśni pochwy i krocza.
Nacięcie krocza, jak i samoistne pęknięcie krocza może, w sposób istotny, wpłynąć na seksualność kobiet w okresie po porodowym. Kiedy kobieta ma trudności z obyciem stosunku lub uskarża się na ból, należy wstrzymać się przed penetracją i zmienić pozycję lub technikę. Bolesne stosunki częściej dotyczą kobiet, u których poród odbył się przy pomocy kleszczy położniczych, rzadziej próżnociągu. Ponadto kobiety po cięciu cesarskim szybciej podejmują chęć współżycia w porównaniu z kobietami, które odbyły poród siłami natury. Założenie szwów na boczne nacięcie krocza podrażnia i usztywnia tylną ścianę pochwy, powodując bolesność podczas stosunku. W trakcie pieszczot seksualnych zaleca się, aby wywierać nacisk na przednią ścianę pochwy, przednie końce warg mniejszych i nasadę łechtaczki.
W okresie po porodowym nawiązuje się silna, nierozerwalna więź matki z nowonarodzonym dzieckiem, które są silnie związane z seksualnością i pragnieniem seksualnym. Do niedawna uważano, że akt porodu wiąże się tylko i wyłącznie z dolegliwościami bólowymi. Obecnie udowodniono, iż poród, jak i okres karmienia piersią może wiązać się z przyjemnymi odczuciami kobiety, jak również możliwe jest osiągnięcie orgazmu podczas stymulacji brodawek sutkowych podczas karmienia piersią. Niestety, do niedawna odczucia te były negowane zarówno przez środowisko medyczne, jak i same kobiety, które ich doświadczały i borykając się z silnym poczuciem winy.
Niepokojącym i dość powszechnym zjawiskiem jest brak edukacji kobiet ze strony personelu medycznego w zakresie podejmowania współżycia seksualnego w okresie po porodowym. Z przeglądu piśmiennictwa wynika, że 86 % kobiet nigdy nie słyszało o ćwiczeniach mięśni dna miednicy, natomiast 50 % kobiet podasz pierwszej wizyty kontrolnej nie uzyskała porady w zakresie wyboru metody antykoncepcyjnej w czasie karmienia piersią.