Gorączka u małego dziecka -   wszystko, co musisz wiedzieć

13.3.2025

Gorączka u dziecka to spory stres dla rodziców. Bo choć nie zawsze oznacza chorobę, nie wolno jej ignorować. Dowiedz się wszystkiego, co ważne na temat gorączki u dziecka. 

some desc

Gorączka u małego dziecka - wszystko, co musisz wiedzieć

#Stan podgorączkowy czy gorączka?

#Co może wywołać gorączkę?

#Jak mierzyć temperaturę?

#Czy temperatura zawsze jest zła?

#Jak zbić gorączkę? 

#Kiedy gorączka jest niebezpieczna? 

 

Stan podgorączkowy czy gorączka?

Prawidłowa temperatura u dziecka waha się między 36,4 a 37,6 stopni Celsjusza. Przyczyną podwyższonej ciepłoty ciała często jest fizjologia. Na wysokość temperatury wpływa pora dnia, wieczorem zwykle jest większa, a nawet temperatura powietrza w pomieszczeniu, w jakim dokonuje się pomiaru. Temperatura będzie wyższa, jeśli maluch przed sprawdzeniem był aktywny, a niższa rano, zaraz po przebudzeniu.  

Do tego pomiary w różnych miejscach dają inne wyniki. Temperatura mierzona w uchu lub w pupie może sięgać do 37,6 stopni i nadal być prawidłową. 

Temperatura w przedziale od 37 do 38 stopni to stan podgorączkowy. Jeśli przekroczy 38 stopni, dziecko ma gorączkę. Gorączkę utrzymującą się 2-3 dni zawsze należy skonsultować z lekarzem. 

Jeżeli temperatura szybko rośnie to znak, że prawdopodobnie rozwija się infekcja. Uważaj, jeśli dziecko nie przyjmuje płynów, wysoka gorączka grozi odwodnieniem! W przypadku drgawek natychmiast wezwij lekarza lub karetkę. 

Co może wywołać gorączkę?

Zwykle gorączka to zapowiedź choroby. Najczęściej przyczyną są infekcje bakteryjne i wirusowe, takie jak różyczka, świnka czy ospa, w przypadku których podwyższona temperatura jest objawem współistniejącym obok np. wysypki, czy jak w przypadku świnki - zapalenia ślinianek.

Zdarza się, że podwyższona temperatura to skutek wysiłku fizycznego lub przegrzania. Gorączka może się pojawić również wtedy, kiedy maluch ząbkuje. Zwykle jest to stan podgorączkowy i temperatura nie przekracza 38 stopni. Ból dziąseł sprawia, że maluch częściej wkłada rączki i różne przedmioty do buzi, przenosząc do organizmu bakterie. Jeśli w trakcie ząbkowania gorączka przekroczy 38,5 stopni, prawdopodobnie wdała się dodatkowa infekcja.

Gorączka może pojawić się u dziecka po szczepieniu. Lekarz powinien poinformować Cię o takiej ewentualności i powiedzieć, w jakim czasie dojdzie do wzrostu temperatury. Zwykle gorączka występuje od kilku do maksymalnie 48 godzin po szczepieniu, jeśli wystąpi po kilku dniach, może świadczyć o niepożądanym odczynie poszczepiennym. W przypadku szczepienia na odrę gorączka może pojawić się nawet 2 tygodnie po szczepieniu.  

Jak mierzyć temperaturę?

W 2007 roku wycofano termometry rtęciowe. Od tego czasu najpopularniejsze są elektroniczne termometry bezdotykowe. Termometrem czołowym zmierzysz temperaturę na zewnątrz ciała, jest on wygodny i prosty w użyciu. Wystarczy zbliżyć go do czoła dziecka i włączyć. Wynik otrzymasz po 3 sekundach. 

Termometr douszny mierzy temperaturę wewnątrz i choć uważany jest za dokładniejszy, sprawdzi się tylko, jeśli zostanie prawidłowo włożony. Zanim z niego skorzystasz, przeprowadź test na zdrowym dziecku. Otrzymany wynik traktuj, jako punkt odniesienia przy kolejnych pomiarach.

Niemowlakowi możesz zmierzyć gorączkę za pomocą termometru smoczka. Aby pomiar był prawidłowy, maluch musi ssać smoczek przynajmniej 2 minuty. Jeśli maluch nie akceptuje smoczka lub będzie zbyt słaby, żeby go utrzymać w buzi, pomiar się nie uda.

Najlepsze dla dzieci do 3. roku życia są rzadziej wybierane przez rodziców termometry do mierzenia temperatury w odbycie.  Jeśli zdecydujesz się na taki zakup, wybierz termometr z giętką końcówką. Przed pomiarem natłuść go oliwką, a zanim schowasz, zdezynfekuj. 

Zanim użyjesz termometru, przeczytaj instrukcję. Tylko dobrze wykonany pomiar gwarantuje miarodajny wynik.

Czy temperatura zawsze jest zła?

Gorączka to reakcja obronna organizmu. Utrzymująca się na stałym poziomie zwykle świadczy o tym, że organizm dziecka walczy z chorobą. Podwyższona temperatura zwiększa ukrwienie tkanek, pobudza układ odpornościowy i uszkadza wirusy. 

Nie zbijaj gorączki, dopóki nie przekroczy 38 stopni. Obserwuj malucha, zareaguj, jeśli zauważysz niepokojące sygnały. Jeśli gorączka będzie rosła, podaj odpowiednie leki na jej obniżenie. Zbyt wysoka temperatura prowadzi do odwodnienia i blokuje reakcje odpornościowe. 

Jak zbić gorączkę? 

Obniżysz temperaturę, podając:

  • Paracetamol – działa przeciwgorączkowo i przeciwbólowo. Jest odpowiedni dla noworodków. Ma postać zawiesiny i czopków.
  • Ibuprofen – ma działanie przeciwbólowe, przeciwgorączkowe i przeciwzapalne. Można go podać dziecku od 4. miesiąca życia. Jest dostępny w formie zawiesiny i w tabletkach. Nie podawaj go, jeśli maluch jest odwodniony lub choruje na ospę wietrzną.  

Aspiryna, czyli kwas acetylosalicylowy nie jest odpowiedni dla małych dzieci! Nie podawaj jej dziecku przed ukończeniem przez nie 12. roku życia.   

Temperaturę możesz zmniejszyć domowymi metodami. Pomogą zimne kompresy na czoło i nogi, podawanie zimnego picia oraz chłodna kąpiel. Pamiętaj, aby woda w wanience nie była zbyt zimna. Przygotuj ją jak do zwykłej kąpieli i stopniowo dodawaj chłodniejszej wody. Wystarczy niższa o 1-2 stopnie od temperatury ciała dziecka. 

Kiedy gorączka jest niebezpieczna? 

Nie czekaj z wizytą u lekarza, jeśli:

  • dziecko ma duszności, drgawki, biegunkę, trudności w oddychaniu, jest znacznie osłabione i ma zaburzenia zachowania
  • dziecko nie przyjmuje płynów
  • gorączka występuje u noworodka
  • dziecko choruje przewlekle np. kardiologicznie, neurologicznie czy onkologicznie
  • dziecko było niedawno hospitalizowane
  • zauważysz inne niepokojące objawy  np. częstomocz, krwiomocz
  • gorączka utrzymuje się powyżej 3-5 dni mimo podawania leków przeciwgorączkowych