Określenie stopnia napięcia mięśniowego u noworodka jest ważną informacją na temat stanu rozwoju jego układu nerwowego i mózgu. Dowiedz się, czym jest wzmożone i obniżone napięcie mięśniowe, jak je rozpoznać i jak sobie z nim radzić.
Konsultacja merytoryczna: lek. med. Danuta Chrzanowska - Liszewska, specjalista pediatrii i neonatolog
Zwykle rodzice przeżywają wielki stres słysząc lub podejrzewając, że ich dziecko ma zaburzenia napięcia mięśniowego. Warto pamiętać, że taka diagnoza bywa stawiana na wyrost, a nawet postawiona prawidłowo nie jest wyrokiem. Dziecko można z powodzeniem rehabilitować regularnie ćwicząc. Prawidłowa praca mięśni jest ogromnie ważna bo to od niej zależy, jak w przyszłości będzie rozwijało się dziecko pod względem ruchowym, kiedy zacznie siadać, wstawać, chodzić.
#Pierwsza ocena stanu napięcia mięśniowego
#Czy to zaburzenie napięcia mięśniowego?
#Co jest przyczyną zaburzeń napięcia mięśniowego?
#Co powinno zwrócić Twoją uwagę
Ocena w skali Apgar jest oceną stanu noworodka po urodzeniu. Obniżone napięcie mięśniowe w kolejnych minutach nie przekłada się na rozwój dziecka. Konsultacja neurologa należy się dzieciom z objawami neurologicznymi i to w późniejszym okresie życia. Obniżone napięcie mięśniowe może być jednym z nich ale nie musi.
Organizm noworodka, choć zdolny już do życia pozamacicznego bywa jeszcze bardzo niedojrzały. Zdarza się, że jakieś zachowanie zostaje przypisane zaburzeniom napięcia a wynika z wciąż trwającego rozwoju układu nerwowego. Należy pamiętać, że każde dziecko rozwija się w swoim własnym tempie i nie można przykładać do wszystkich tej samej miary. Co oczywiście nie znaczy, że należy bagatelizować niepokojące sygnały i nie konsultować ich ze specjalistą.
Zaburzenia napięcia mięśniowego nie oznaczają, że mięśnie dziecka są nieprawidłowo zbudowane, że mają jakąś wadę. Problemem jest połączenie układu nerwowego z nimi. Impuls wysłany przez układ nerwowy powoduje nadmierną lub niedostateczną reakcję mięśni.
Na początku swojego życia dziecko posiada wiele odruchów, nad którymi nie panuje. Jego ciało jest w pewnym sensie poza jego kontrolą. Dopiero z czasem nauczy się świadomie poruszać częściami ciała, teraz reakcja jest niezależna od woli. W pierwszych tygodniach życia dziecko może reagować całym ciałem (np. wyginaniem się czy prężeniem) na całkowicie z pozoru niewinne bodźce, takie jak zapalenie światła czy kontakt z wodą. Jest to jedynie naturalna reakcja obronna organizmu na dyskomfort. Dlatego warto pamiętać, by nie demonizować odruchów dziecka i nie przypisywać ich dla zasady zaburzeniom, często wynikają raczej z etapu rozwoju na jakim dziecko się aktualnie znajduje.
Wzmożone napięcie mięśniowe oznacza zaburzenie ośrodkowego układu nerwowego. Nie każda silna reakcja na bodziec jest zaburzeniem. Ogromne znaczenie ma tu obserwacja czy dziecko prawidłowo się rozwija, czy nabywa umiejętności związane z wiekiem, czy następuje progres. Dzieci ze wzmożonym napięciem zwykle mają napiętą jedną stronę ciała bardziej niż drugą, wyginają ciało w literę C, są mało elastyczne, odginają do tyłu główkę, nie lubią sytuacji, które wymuszają na nich określona pozycję (noszenie czy przebywanie w foteliku). Często mają kłopot ze złapaniem kontaktu wzrokowego z rodzicami, sprawiają kłopot przy ubieraniu i jedzeniu.
Przy obniżonym napięciu kora mózgowa hamuje nadmiernie impulsy, które nie docierają do mięśni w takim stopniu, w jakim powinny. Odruchy, które maluch powinien demonstrować są osłabione lub niepełne. Może mieć problemy z utrzymaniem osi głowa-tułów a czasami ze ssaniem. Dziecku z obniżonym napięciem mięśniowym trzeba się przyglądać szczególnie uważnie.
O problemie może świadczyć to, że dziecko nie reaguje na widok rodzica, nie ma ochoty do zabawy, jest apatyczne, dużo śpi, położone na brzuszku nie próbuje podnosić główki, nie chce raczkować, ma kłopoty ze ssaniem piersi.
Problemy z napięciem mogą mieć swoją przyczynę w chorobach metabolicznych lub zaburzeniach genetycznych. Zwykle dotykają wcześniaków, dzieci o małej masie urodzeniowej, niedotlenionych podczas porodu.
Nie każdy objaw powinien Cię niepokoić. Niektóre, choć mogą sprawiać wrażenie zaburzeń rozwojowych (nagłe sztywnienie ciała w sytuacjach stresowych, które jednak mija, gdy dziecko się uspokaja) zwykle nie są objawami kłopotów z napięciem mięśniowym.
Dziecko jest wiecznie nadmiernie pobudzone, jego ruchy sprawiają wrażenie chaotycznych lub na odwrót – dziecko jest cały czas ospałe, apatyczne, reakcje na bodźce są znikome
Ciało dziecka jest nieustannie w stanie napięcia, dziecko pręży się, przykurcza nogi, stopy, zaciska piąstki (bardzo ważny objaw, na który szczególnie należy zwracać uwagę) lub odwrotnie – nie reaguje lub słabo reaguje na bodźce, jest wiotkie
Początkowa asymetria w ułożeniu ciała dziecka nie zanika, utrzymuje się pomimo upływu czasu i niezależnie od pozycji, w jakiej znajduje się dziecko
Zachodzą trudności z podstawowymi czynnościami takimi jak jedzenie, ubieranie. Dziecko przy jedzeniu często ulewa, zachłystuje się, ma kłopot z chwytaniem piersi czy utrzymaniem w buzi smoczka. Podczas ubierania dziecko pręży się, napina lub odwrotnie – jest zbyt wiotkie, niejako bezwładne.
Kontakt z Twoim dzieckiem jest utrudniony. Masz wrażenie, że maluszek nie chce tego kontaktu, unika wzroku rodziców, nie reaguje na mimikę i pojawienie się znajomych twarzy w polu widzenia
Rozwój Twojego dziecka jest utrudniony, nie widać wyraźnych, systematycznych postępów w osiąganiu umiejętności przypisanych danemu etapowi
Jeśli zauważysz u swojego dziecka niepokojące objawy, które mogą świadczyć o wzmożonym lub obniżonym napięciu mięśniowym odwiedź pediatrę. Lekarz powinien skierować Cię do specjalisty neurologa i fizjoterapeuty. Dziecku z takimi zaburzeniami można pomóc, stosując zalecenia lekarza i systematycznie rehabilitując je, choć bywa, że wystarczy instruktaż, jak prawidłowo je układać.
Jedną z metod rehabilitacji dziecka jest metoda Bobath. Polega na systematycznych ćwiczeniach, aktywizujących całe ciało dziecka przy wykorzystaniu obciążeń, nacisku, oporu. Wymagana jest ścisła współpraca z rehabilitantem, który nauczy rodziców, jak ćwiczyć i jak postępować z dzieckiem podczas terapii.
Pamiętaj! Jeśli Twoje dziecko ma kłopoty z napięciem mięśniowym staraj się unikać bodźców, które mogą wywołać niepokój u dziecka. Przewijając, kapiąc czy ubierając staraj się nie wykonywać gwałtownych ruchów, rób wszystko łagodnie i spokojnie.
Metoda ta wykorzystuje ucisk konkretnych mięśni w ciele dziecka, by przywrócić im prawidłowe funkcjonowanie. W metodzie tej ogromnie ważna jest systematyczność i zaangażowanie rodziców, gdyż ćwiczenia muszą być wykonywane co kilka godzin, by przyniosły skutek w procesie usprawniania dziecka. Metoda ta odznacza się wysoką skutecznością, o ile opiekunowie dziecka czynnie właczą się w proces rehabilitacyjny, gdyż są najważniejszym ogniwem tego procesu.
Podczas pierwszych chwil po porodzie oraz tych kilku dni, które spędzicie wspólnie w szpitalu, Twoje dziecko zostanie poddane wielu rutynowym badaniom i sprawdzianom.
Gryzienie jest niezbędne do samodzielnego jedzenia oraz ma niebagatelne znaczenie w prawidłowym rozwoju mowy.
Czy wiesz o tym, że sposób karmienia wpływa na to, jak nasze dziecko będzie mówić? Przeczytaj o tym, co i dlaczego jest ważne w karmieniu niemowlęcia.
Raczkowanie, gaworzenie, siadanie - poznaj najważniejsze etapy rozwoju Twojego dziecka.
Szukasz sposobu na kolkę niemowlęcą? Spróbuj masażu. Przeczytaj poradę położnej o masażu niemowląt.
U Nas obniżone napięcie stwierdzone bardzo późno, więc syn musiał być intensywnie rehabilitowany. Jeszcze trochę i mogło się skończyć tragicznie. Zapraszam na stronę http://www.babskiegadanieblog.pl/ gdzie dokładnie opisuję Naszą historię związaną z...
Silver właśnie ostatnio się dowiedziałam że leżenie na brzuszku pomaga na mięśnie. Jakbym wiedziała to jeszcze więcej bym kladla. Ale teraz już synek lubi na brzuszku i nawet jak daje to na plecki to się czasem jeszcze na brzuszek przekręci.
Monika to fajnie, ze u ciebie na brzuszku lubi, może w ten sposób przyzwyczai się do tej pozycji i polubi leżeć tak na kocyku. Zachęcaj jak najwięcej bo w ten sposób ćwiczy mięśnie karku i grzbietu co pomoże mu dalej się rozwijać:)
