13.3.2025
Gorączka u niemowlaka zawsze budzi niepokój. Co robić, kiedy się pojawi? Poznaj możliwe przyczyny podwyższonej temperatury u małego dziecka, dowiedz się, jak ją obniżyć i kiedy problem skonsultować z lekarzem.
U dorosłego człowieka prawidłowa temperatura wynosi 36,6ºC . W przypadku zdrowego niemowlaka za prawidłową uznaje się temperaturę w przedziale 36,6ºC a 37,6ºC. W dodatku temperatura u maluszka może się zmieniać w zależności od pory dnia. Zwykle rano jest niższa, a wieczorem wyższa. Niemowlę nie posiada sprawnego systemu termoregulacji i nie potrafi samodzielnie się schłodzić. Fizjologiczny wzrost temperatury może spowodować temperatura mieszkania, powietrza, zwiększona aktywność u dziecka, zmęczenie czy duża dawka emocji.
O gorączce u niemowlaka możemy mówić, kiedy przekroczy 38ºC.
Najlepiej pomiaru dokonywać rano, zanim maluch rozpocznie aktywność fizyczną. Nowoczesne termometry są dokładne i znacznie szybsze od popularnych kiedyś termometrów szklanych, wypełnionych rtęcią, a dziś bezpieczniejszym alkoholem.
Termometry elektroniczne pokazują wynik na wyświetlaczu po kilku lub kilkudziesięciu sekundach, zwykle sygnalizując koniec pomiaru dźwiękiem. Dostępne modele różnią się kształtem i końcówką, są takie, które działają przyłożone do czoła i po włożeniu do ucha. Wybierając, zwróć uwagę na jakość. Decydując, nie patrz tylko na cenę, bo te najtańsze mogą odbiegać wykończeniem od uznanych standardów. Jeśli wybierzesz taki do ucha, sprawdź, czy dany model ma odpowiednio miękką, wyprofilowaną bezpiecznie dla maluszka końcówkę. Jeśli dziecko denerwuje się podczas pomiaru, podaj mu termometr w smoczku, który ma czujnik w gumce i wyświetlacz na tarczce.
Temperaturę można zmierzyć również w odbycie. To bardzo dokładny sposób pomiaru, zanim jednak zmierzysz w ten sposób maluszkowi gorączkę, posmaruj końcówkę termometru tłustym kremem lub oliwką. Pamiętaj, aby nigdy nie mierzyć temperatury w odbycie za pomocą szklanego termometru. To niebezpieczne!
Oprócz termometrów elektronicznych dostępne są również termometry paskowe. Są łatwe w użyciu i niedrogie, ale mało precyzyjne. Taki termometr pozwala na orientacyjne sprawdzenie temperatury. Pasek przyłożony do czoła zmienia kolor. Temperaturę można ocenić, korzystając ze wzornika.
Niemowlakowi obniżysz gorączkę, podając paracetamol. Jest bezpieczny dla dzieci od urodzenia. Starszemu niemowlakowi, który skończył 3 miesiące, możesz podać również ibuprofen. Leki są dostępne w postaci zawiesiny oraz czopków. Jeśli maluszek jest niespokojny i szlocha, lepiej zaaplikować czopek. Zanoszący się płaczem maluch może zwymiotować lekarstwo.
Leki zwykle zaczynają działać po 20-30 minutach. Zdarza się, zwłaszcza w pierwszej fazie choroby, że gorączka nawraca, mimo podania środka obniżającego temperaturę. Na opakowaniu i w ulotce znajdziesz informację na temat tego, ile razy na dobę lek można zaaplikować. Nie zwiększaj dawki na własną rękę. Jeśli temperatura jest wysoka, możesz natomiast stosować na zmianę leki z różnych grup, podać paracetamol naprzemiennie z ibuprofenem. Warto jednak wcześniej skonsultować to z pediatrą.
Leki to nie jedyny sposób na obniżenie gorączki. Pomożesz maluszkowi, schładzając jego ciało w naturalny sposób:
Zmocz pieluszkę w letniej (nielodowatej) wodzie. Połóż ją na czoło, brzuszek, klatkę piersiową, owiń nią łydki. Zmieniaj kompresy, kiedy zrobią się ciepłe. Zamiast pieluszki możesz użyć prześcieradła. Zmocz je, odsącz i owiń nim malca. Kiedy temperatura nieco spadnie, wytrzyj dziecko i przykryj cienkim kocykiem.
Możesz użyć kostek lodu. Nie kładź ich jednak bezpośrednio na ciało. Owiń je w ręcznik i połóż maluszkowi lodowy kompres na kark. Schłodzisz w ten sposób krew płynąca do mózgu.
Woda w wannie nie powinna być za zimna. Przygotuj ciepłą kąpiel, włóż maluszka do wanny. Kiedy będzie w środku, zacznij napuszczać zimną wodą. Optymalna do zbicia gorączki powinna mieć 1-2 stopnie mniej niż temperatura malca. Maksymalny czas takiej kąpieli to 5 minut.
Gorączkujący maluszek musi dużo pić. Noworodka przystawiaj jak najczęściej, na krótko do piersi. Starszakowi daj wodę do picia, lub zrób herbatkę działająca przeciwgorączkowo i napotnie. Najlepsza będzie malinowa, lipowa lub z czarnego bzu.
W pokoju, w którym śpi maluszek, nie powinno być za gorąco. Optymalna temperatura to 20ºC. Aby dziecku oddychało się lepiej, wietrz i nawilżaj powietrze. Na rynku dostępne są urządzenia elektryczne, nawilżacze powietrza. Możesz też użyć mokrych ręczników. Rozwieś je w pokoju, w którym przebywa maluszek.
Nie zwlekaj i niezwłocznie skonsultuj problem z lekarzem, jeśli: