Zakażenie rotawirusowe to choroba bardzo częsta u dzieci, w szczególności tych, które uczęszczają do żłobka lub przedszkola i mają stały kontakt z rówieśnikami. Trudno przed nią uchronić malca, dlatego warto zapoznać się z typowymi objawami i zalecanym postępowaniem podczas choroby.
Konsultacja merytoryczna: lek. med. Danuta Chrzanowska - Liszewska, specjalista pediatrii i neonatolog
Rotawirus przenosi się drogą pokarmową. Zasadnicze znaczenie w przenoszeniu wirusa mają ręce. Główną drogą zakażenia wirusem jest spożycie pokarmu zanieczyszczonego kałem osoby chorej. Kolejnym źródłem zakażenia może być woda oraz produkty pokarmowe, które nie podlegają obróbce termicznej, jak surowe warzywa czy owoce.
Objawy odwodnienia:
wargi dziecka są suche, spierzchnięte;
zapadnięte ciemiączko (u młodszych dzieci);
pozbawione blasku, zapadnięte oczy;
dziecko rzadziej siusia (młodsze nie siusia od 3 godzin, starsze od 6), mocz ma ciemniejszą barwę;
w czasie płaczu nie lecą dziecku łzy;
skóra staje się sucha, małoelastyczna;
fałd skóry na brzuchu po ściśnięciu palcami nie rozprostowuje się lub czyni to bardzo powoli.
Popularnie nazywamy zakażenie „grypą brzuszną”, chociaż z wirusem grypy nie ma nic wspólnego. W obu przypadkach podobna jest łatwość i szybkość zakażania się kolejnych osób otaczających chorego a nieposiadających odporności nabytej po przechorowaniu lub po szczepieniu.
Najczęściej chorują dzieci od 6. miesiąca życia do 4. roku życia. Dzieci karmione piersią dzięki zawartej w mleku laktoferynie (białko o właściwościach przeciwbakteryjnych) chorują rzadziej, a jeśli zachorują, przebieg zakażenia jest zazwyczaj łagodniejszy. Podobnie wraz ze wzrostem odporności - u starszych dzieci, młodzieży i dorosłych - zachorowania są rzadsze i zazwyczaj przebiegają łagodniej.
Objawy występują nagle. Często jako pierwsze pojawiają się wymioty, następnie biegunka. Podwyższona ciepłota ciała może towarzyszyć zakażeniu ale może też być związana z infekcją górnych dróg oddechowych, która często poprzedza zakażenie rotawirusowe.
Wymioty - 3-4 razy na dobę, lub częściej, przez 1-2 dni.
Biegunka - stolce są luźne, wodniste, tryskające, zielonożółte, występują około 10 razy na dobę.
Gorączka, zazwyczaj niewielka do 38°C, choć może być też wysoka do 40°C.
Dziecko traci ogromne ilości płynów i elektrolitów, może stać się senne, być osłabione, osowiałe. Zazwyczaj ma zmniejszony apetyt, czasami może odmawiać jedzenia, chorobie mogą towarzyszyć, w niektórych przypadkach bardzo nasilone, bóle brzucha.
Jak przy każdej chorobie, tutaj także diagnozę stawia lekarz, dlatego zalecamy wizytę u pediatry.
Niezwłocznie natomiast należy udać się do lekarza lub na pogotowie, gdy:
dziecko wymiotuje i/lub ma biegunkę a nie ukończyło jeszcze 6 miesięcy;
dziecko ma wysoką gorączkę (powyżej 39°C);
w kale lub moczu pojawia się krew;
obserwujecie drastyczną zmianę zachowania dziecka, np. cały czas płacze lub jest słabe i „przelewa się” przez ręce;
wymioty i/lub biegunka trwają a dziecko odmawia przyjmowania płynów;
dziecko wykazuje objawy odwodnienia (patrz ramka wyżej);
objawy chorobowe zamiast ustępować w kolejnych dniach nasilają się.
Podawaj dziecku płyny w temperaturze pokojowej lub lekko schłodzone. Ciepłe mogą przyczynić się do wywołania wymiotów.
Przy wymiotach i biegunce najważniejsze jest nawadnianie organizmu dziecka. Należy zadbać, by ilość płynów przyjmowanych przez malca wynosiła co najmniej ¾ szklanki wody na kilogram ciała na dobę. Jeśli karmisz piersią, częściej przystawiaj dziecko. Jeśli karmisz butelką lub dziecko jest starsze powinno pić:
przegotowaną wodę niegazowaną;
słaby napar z rumianku i/lub kopru włoskiego;
płyny z preparatami typu Orsalit, Hydranea dostępne w aptece bez recepty (uzupełniają elektrolity).
probiotyki
Dieta powinna być lekkostrawna, pozbawiona surowych warzyw i owoców, dostosowana do wieku dziecka i jego ochoty na jedzenie. Najważniejsze jest jednak doustne przyjmowanie płynów. Jeżeli dziecko niechętnie pije, musi być nawadniane dożylnie w warunkach szpitalnych.
Po konsultacji z lekarzem można podać dziecku Smectę – wiąże nadmiar wody w jelicie grubym i ułatwia formowanie stolca a dziecko traci mniej wody ze stolcem. Należy stosować ostrożnie, może w efekcie doprowadzić do zaparcia. Jest lekiem podawanym doraźnie oraz probiotyki, jak BioGaja, Lacidofil, Enterol, Dicoflor, które działają osłonowo i odbudowują florę bakteryjną jelit.
Warto pamiętać, że biegunka może dochodzić do nietolerancji laktozy, wtedy zmienia się pH kału dziecka na bardziej kwaśne i stąd łatwiej o odparzenia i pieluszkowe zapalenia skóry. Dlatego trzeba położyć większy nacisk na pielęgnację pupy dziecka: zmieniać pieluszkę od razu i za każdym razem, gdy pojawi się kupka, a przy każdej zmianie pieluszki genitalia i pośladki dokładnie oczyścić, osuszyć, posmarować kremem.
Warto wiedzieć
Dziecko, które przeszło zakażenie rotawirusowe, zaraża jeszcze przez tydzień od ustąpienia objawów, dlatego nie posyłaj go od razu po chorobie do żłobka czy przedszkola. Niech nie stanowi zagrożenia wirusowego dla innych dzieci!
Zakażenie rotawirusowe, przy niedopuszczeniu do odwodnienia organizmu, nie pozostawia trwałych konsekwencji, nie prowadzi też do poważnych powikłań. Czasami mogą zdarzyć się przemijające zaburzenia trawienia lub nietolerancja laktozy (zawartej w mleku). Przechorowanie zakażenia rotawirusowego pozostawia trwałą odporność.
Szczepiąc dziecko można uchronić je przez zakażeniem rotawirusowym lub złagodzić jego przebieg. Szczepienie jest płatne, w Kalendarzu szczepień na rok 2013 rekomendowane jako zalecane. Pierwsza doustna dawka powinna być podana dziecku do 12. tygodnia życia. Ostatnia dawka, w zależności od rodzaju szczepionki, powinna zostać podana do 24. lub 26. tygodnia tj. 6. miesiąca życia dziecka.
Przeczytaj, czym są probiotyki, kiedy należy podawać je dziecku i dlaczego zawsze w towarzystwie prebiotyku.
Zdarza się, że choroba bostońska jest postrachem rodziców dzieci w żłobkach. Czy słusznie? Poznaj objawy grypy bostońskiej oraz zobacz jak ją zwalczyć.
Podpowiadamy, jak odbudować kondycję i odporność dziecka po antybiotykoterapii.
Poznaj objawy i sposoby leczenia infekcji dróg moczowych u niemowląt.
Przeczytajcie, czym różni się infekcja wirusowa od bakteryjnej, gdyż ma to kluczowe znaczenie dla sposobu leczenia Waszego dziecka.
Córki nie szczepiłam na rotawirusy i nie chorowała na to aż do tego roku na wiosnę przyniosła z przedszkola i co za pech bo synek miał wtedy 3 miesiące i tez nie był szczepiony. Odizolowałam się z nim do innego pokoju, dbaliśmy bardzo o higienę cia...
My zaszczepiliśmy synka (tzn jesteśmy w trakcie) zdecydowaliśmy się na pneumokoki od razu. Jako że synek jest wcześniakiem dostaliśmy szczepionke w ramach refundacji więc nie musieliśmy za nią płacić. Ale tak czy inaczej chcieliśmy ją podać. W mojej ...
Ja chciałam szczepić ale moje maluchy sporo ulewają więc miała wątpliwości. Szczepoonka jednak została podana bardzo powoli tak aby nic się nie coflo. Dodatkowo pielęgniarka poinformowała mnie, że ta szczepionka wchłania się już przez śluzówki.
