Pieluszkowe zapalenie skóry u niemowląt

Pieluszkowe zapalenie skóry to stan zapalny skóry u niemowląt, pojawiający się na ciele w okolicy przylegania pieluszki. Charakterystyczne są dla niego zaczerwienienie, plamy, grudki, pęcherzyki a nawet nadżerki. Podczas trwania tej przypadłości może dojść do złuszczania naskórka. 

#Przyczyny pieluszkowego zapalenia skóry

#Czynniki ryzyka

#Objawy i przebieg pieluszkowego zapalenia skóry

#Leczenie pieluszkowego zapalenia skóry

#ABC zapobiegania pieluszkowemu zapaleniu skóry

Przyczyny pieluszkowego zapalenia skóry

Skóra niemowląt jest dużo delikatniejsza, cieńsza i mniej odporna niż skóra dorosłego. Dodatkowo okolice intymne, brzuszek, uda i pośladki są częściej narażone na działanie drażniących substancji, w tym moczu i kału, gdyż maluszek ma na sobie przez większość dnia pieluszkę. Choć z roku na rok producenci prześcigają się w tym, by pieluszki były coraz przyjemniejsze i łagodniejsze dla dzieci, jednak żeby spełniały swoją podstawową funkcję, nie mogą zbyt wiele przepuszczać. To niestety sprzyja odparzeniom i stanom zapalnym. Aby skóra miała się dobrze powinna mieć kontakt z powietrzem, co w przypadku niemowląt jest utrudnione.

Przyczyny występowania pieluszkowego zapalenia skóry mogą być bardzo złożone. Zwykle nakłada się na nie wiele czynników, rzadko bywa tak, że przyczyna jest jedna. Warto pamiętać, że każdy organizm jest inny i dlatego każdy przypadek wystąpienia tej dermatozy należy traktować indywidualnie. Czasem przyczyna to uszkodzenie mechaniczne skóry, czasem jest to infekcja, a bywa, że choroba ma podłoże alergiczne.

Czynniki ryzyka:

• Alergia na materiały lub substacje użyte w procesie produkcji stosowanych pieluszek

•  Biegunka, częste oddawanie luźnych stolców

• Brak dostatecznej higieny. Niedokładne mycie okolic intymnych, pośladków ale także zbyt rzadkie zmienianie pieluszki, którego skutkiem jest zbyt długa ekspozycja skóry na substancje drażniące.

• Obniżenie odporności np. na skutek długotrwałego stosowania antybiotyków

• Zasadowy odczyn moczu, który powoduje podrażnienia w kontakcie ze skórą

• Występowanie drożdżaków w kale

• Ocieranie się pieluszki o skórę, podrażnienia naskórka, prowadzące do mechanicznych uszkodzeń

• Zbyt długi kontakt skóry z wilgocią, maceracja naskórka, powodujące uszkodzenia i zaburzające naturalne funkcje skóry, jako płaszcza ochronnego organizmu. Substancje drażniące mają wtedy ułatwiony dostęp do głębszych warstw skóry i większą łatwość uszkadzania jej.

• Wady układu moczowego

Objawy i przebieg pieluszkowego zapalenia skóry

Pieluszkowe zapalenie skóry zwykle zaczyna się od zaczerwienienia skóry, które przechodzi w intensywnie czerwone plamy z towarzyszącym łuszczeniem się naskórka. Z czasem pojawia się obrzęk, mogą też wystąpić zmiany skórne w postaci pęcherzy, grudek oraz nadżerek czyli sączących się ranek. Grudki, krostki i pęcherze mogą świadczyć o zakażeniu drożdżakami, bywa, że w ranach pojawia się nadkażenie bakteryjne.

Zmiany te powodują ból, ogólny dyskomfort a nierzadko także świąd. Jeśli zauważysz tego typu objawy u swojego dziecka - nie czekaj, im szybciej zareagujesz na zmiany skórne, tym większa szansa ma szybkie wyleczenie. Zwróć uwagę na nietypowe zaczerwienienie, które nie schodzi po posmarowaniu kremem na odparzenia, na niechęć dziecka do przewijania czy na wyraźny opór maluszka przy pielęgnacji okolic miejsc intymnych. Dziecko może być niespokojne, mieć problemy z zasypianiem i często budzić się z płaczem.

Leczenie pieluszkowego zapalenia skóry

Jeśli zauważysz zmiany skórne, które mogą być wczesnym stadium pieluszkowego zapalenia skóry, koniecznie zadbaj o prawidłową higienę i pielęgnację maluszka, częste zmienianie pieluszki (nie wolno dopuścić, by mocz i kał miały zbyt długi kontakt ze skórą) i stosowanie odpowiednich, niedrażniących preparatów. Warto przeanalizować, czy kosmetyki i preparaty ale także pieluszki i chusteczki używane przez Ciebie, nie działają na dziecko alergizująco lub drażniąco. Być może coś ostatnio zmieniłaś, może w diecie dziecka pojawiło się coś nowego?

Pamiętaj, że stan ten jest dla maluszka bardzo przykry, a jego skóra szczególnie wrażliwa. Dokonuj wszystkich czynności typu: zmiana pieluszki, mycie czy smarowanie okolic miejsc intymnych, wyjątkowo delikatnie i uważnie. Dziecko może być w czasie trwania schorzenia rozdrażnione, marudne, płaczliwe, może stracić apetyt i mieć kłopoty ze snem.

We wczesnym stadium choroby wystarczy zadbać o higienę, unikać alergenów i umożliwić dziecku częste wietrzenie pupy czyli przebywanie bez pieluszki. Jeśli jednak stan się nie poprawia albo uległ pogorszeniu, na skórze pojawiły się krosty, grudki bądź strupy – koniecznie udaj się do lekarza. Lekarz oceni sytuację i zaleci konieczną terapię.

Pieluszkowe zapalenie skóry jest schorzeniem złożonym ze względu na trudność w określeniu przyczyny. Dlatego też trudne bywa leczenie. Lekarz zaleci miejscowe, doraźne leczenie, by złagodzić zmiany skórne. Będzie próbował ustalić przyczynę i zaproponuje wyeliminowanie potencjalnego alergenu z otoczenia dziecka. Być może konieczne będą preparaty przeciwgrzybicze i przeciwbakteryjne.

W leczeniu tej dermatozy często wykorzystuje się leki antybiotykowe lub przeciwdrożdżakowe do stosowania miejscowego, leki przeciwzapalne, uszczelniające naczynia i przeciwhistaminowe. Czasami wykorzystuje się glikokortykosterydy w postaci kremu. Ważne jest, by zniwelować dyskomfort dziecka i postarać się ustalić przyczynę, aby móc jej w przyszłości unikać.

ABC zapobiegania pieluszkowemu zapaleniu skóry:

• Często zmieniaj pieluszki

• Wcześnie reaguj na zmiany skórne, odparzenia, uważnie obserwuj swoje dziecko

• Wietrz pupę dziecka

• Stosuj prawidłową higienę niealergizującymi, łagodnymi preparatami

• Dobrze dobierz rozmiar pieluszek (zbyt ciasne nie pozwalają na dopływ powietrza)

• Myj okolice intymne dziecka wodą z delikatnym mydłem dla niemowląt

• Unikaj gotowych chusteczek (stosuj je tylko awaryjnie w czasie wyjść czy podróży)

• Używaj preparatów przeciw odparzeniom przy zmianie pieluszki, jednak niezbyt obficie by nie zatykać porów skóry

• Używaj kremu z cynkiem, gdy pojawią się zmiany

• Dokładnie osuszaj skórę dziecka po myciu

• Używaj emolientów chroniących płaszcz lipidowy skóry

• Unikaj przegrzewania dziecka

• Niezwłocznie zabierz dziecko do lekarza, jeśli skóra się łuszczy, pojawiły się pęcherze, strupy, ranki lub jeśli dziecko dostało gorączki. Pamiętaj, że zmiany skórne okolic intymnych mogą też być objawem zakażenia dróg moczowych.