Alergia czy przeziębienie? Jak je odróżnić u malca

25.5.2018

Konsultacja merytoryczna: lek. med. Danuta Chrzanowska - Liszewska, specjalista pediatrii i neonatolog

some desc

Alergia czy przeziębienie? Jak je odróżnić u malca

Początkowe objawy alergii mogą mylnie wskazywać na infekcję wirusową potocznie nazywaną przeziębieniem. Pojawia się przeźroczysta wydzielina z nosa, kichanie oraz swędzenie gardła. Podrażnienie błony śluzowej powoduje następnie suchy, męczący kaszel. Z czasem jednak objawy alergiczne łatwiej odróżnić od wirusowych. Oto cechy różnicujące, na które warto zwrócić uwagę:

Przyczyny

Alergia: powodowana jest nadreakcją układu immunologicznego na niegroźne czynniki np. pyłki roślin, które organizm traktuje jako niebezpieczne drobnoustroje. Podczas pierwszego kontaktu z alergenami organizm produkuje przeciwciała, które przy następnym kontakcie zaczynają z nimi walczyć, powodując uszkodzenie powierzchni komórek tucznych i uwolnienie histaminy wywołującej stan zapalny. W efekcie pojawia się katar, kaszel i podrażnienie oczu, które nie mijają dopóki dziecko styka się z alergenem.

Przeziębienie: jest wywoływane przez wirusy, które atakują początkowo błonę śluzową nosa i gardła. Organizm dziecka zaczyna się bronić, reagując katarem i kaszlem. Po kilku dniach leczenia - zwalcza wirusa i powraca do formy.

Może się jednak zdarzyć, że białko wirusa zostanie rozpozanen przez komórwki obronne organizmu jako antygen i zacznie się produkcja przeciwciał skierowanych przeciw temu wirusowi. Taka sytuacja, w znacznym stopniu utrudnia odróżnienie alergii od infekcji.

Jeśli jedno z rodziców cierpi na alergię istnieje 30%owe prawdopodobieństwo, że dziecko również będzie alergikiem. Zaś w przypadku alergii wziewnej występującej u obojga rodziców ryzyko jej dziedziczenia wzrasta do 80%.

Czas występowania objawów

Alergia: najczęściej pojawia się wiosną i latem u dzieci uczulonych na pyłki roślin - często w czasie pylenia konkretnej rośliny, zaś jesienią u maluchów uczulonych na zarodniki grzybów i pleśni. Trwa do czasu, aż nie wyeliminujemy kontaktu z alergenem.

Przeziębienie/infekcja wirusowa: zwykle pojawia się późną jesienią, zimą i wczesną wiosną. Trwa od trzech dni do dwóch tygodni.

Podrażnienie oczu

Alergiczne: oczy są zaczerwienione, przekrwione, opuchnięte, łzawią. Pieką i swędzą w okolicach spojówek.

Wirusowe: bardzo rzadko swędzą i pieką. Mogą być zaczerwienione i podrażnione w sytuacji, gdy dojdzie do zapalenia zatok przynosowych.

Najczęstsze alergeny wziewne

  • Pyłki roślin

  • Zarodniki grzybów i pleśni

  • Roztocza kurzu domowego

  • Sierść zwierząt

Wydzielina z nosa

Alergiczna: pojawia się nagle, jest stale rzadka, wodnista, cieknąca. Nie gęstnieje wraz z upływem czasu a jej największą ilość w nosku obserwujemy rano. Nierzadko towarzyszy jej uczucie swędzenia w nosie, powodujące kichanie.

Wirusowa: początkowo jest rzadka i klarowna, ale po kilku dniach gęstnieje i zmienia zabarwienie na białe lub żółtawe. Towarzyszą jej inne objawy chorobowe np. zaczerwienienie gardła, ból mięśni, uczucie rozbicia.

Ból gardła

Alergiczny: swędzący, piekący lub drażniący. Wiąże się z podrażnieniem błony śluzowej przez suchy kaszel, spływającą wydzielinę i oddychanie przez malca buzią w wyniku zatkania przewodów nosowych. Gardło może być obrzęknięte, ale nie jest zaczerwienione.

Wirusowy: utrudniający przełykanie, początkowo silny, zaś po kilku dniach zmniejszający się. Gardło jest zaczerwienione, a węzły chłonne zazwyczaj powiększone.

Kichanie

Alergiczne: gwałtowne, często wielokrotne - napadowe. Nasilające się w kontakcie z alergenem. Jeśli dziecko jest uczulone na pyłki roślin, katar i kichanie nasilają się po wyjściu na dwór. U dzieci cierpiących na katar sienny najczęściej pojawia się on rankiem, gdy jest największe stężenie pyłków roślin, a maleje po oczyszczającym powietrze deszczu.

Wirusowe: charakteryzuje się pojedynczymi kichnięciami i stałością bez względu na miejsce, w którym dziecko się znajduje.

Kaszel

Alergiczny: jest zazwyczaj męczący i suchy.

Wirusowy: początkowo może być suchy, ale zazwyczaj po kilku dniach zmienia się na mokry i wymagający odkrztuszania.

Temperatura

Alergia: przy alergii najczęściej występuje prawidłowa temperatura ciała, bardzo rzadko może pojawić się nieznaczne jej podwyższenie, ale nigdy gorączka.

Przeziębienie: często występuje stan podgorączkowy, zaś w ostrzejszej infekcji wirusowej - gorączka

Pani doktor, w jaki sposób zdiagnozować alergię u dziecka?

"Na początku najważniejszy jest dokładny wywiad rodzinny dotyczący alergii a także pytania o objawy typowe dla uczulenia , jak są nasilone, w jakich porach roku (miesiącach) występują lub, czy obserwuje się reakcje w towarzystwie zwierząt.

Następnie można wykonać testy skórne, punktowe lub naskórkowe testy płatkowe. Jednak tylko wtedy, kiedy pacjent współpracuje - nie u małych dzieci. Testy skórne służą ocenie reakcji skóry na alergeny.

Wyróżniamy skórne testy punktowe do wykrycia lub potwierdzenia uczulenia u pacjentów z podejrzeniem atopowego zapalenia skóry. Służą do diagnozowania uczulenia na alergeny powietrznopochodne.. Mogą służyć do diagnostyki alergii pokarmowych u dzieci.

Naskórkowe testy płatkowe stosuje się w diagnostyce alergicznej różnych odmian wyprysku np. kontaktowego. Jest to ocena reakcji skóry na szereg związków chemicznych.

Wykonuje się jeszcze badanie z krwi. Jest to oznaczenie we krwi przeciwciał IgE - całej puli lub ściśle określonych. Badanie może służyć kwalifikacji chorego do odczulania a także może być pomocne u pacjentów, u których nie można wykonać skórnych testów punktowych. Badanie jest bezpieczne i może być wykonane u najmłodszych dzieci."