9 najczęstszych problemów zdrowotnych z oczami u niemowląt i małych dzieci

1. Podrażnienie oczu u noworodka

Pierwsze dni po narodzinach to ogromny wysiłek dla małych oczu. Diametralna zmiana środowiska może powodować, że oczy są zaczerwienione a powieki opuchnięte. Ten stan zwykle mija po kilku dniach co nie oznacza, że dziecko zaczyna od razu wszystko widzieć. Zanim jego wzrok osiągnie taką sprawność, jak u dorosłego minie jeszcze wiele czasu. 

2. Ropienie oczu

Zaraz po porodzie siłami natury, niemowlęta poddawane są tzw. zabiegowi Crede’go. Polega on na podaniu do obu worków spojówkowych jednoprocentowego roztwory azotanu srebra lub maści z erytromycyną w ramach profilaktyki zakażeń przedniego odcinka oka na skutek kontaktu z florą bakteryjną dróg rodnych matki. Może to jednak podrażnić oczy maluszka, powodując zbieranie się żółtawej wydzieliny na brzegach powiek. Przemywaj kilka razy dziennie oczka dziecka letnią przegotowaną wodą lub roztworem soli fizjologicznej.

Gdyby wydzielina stała się gęsta i ciemnożółta, a białka oczu zaczerwienione, zwróć się do lekarza. Być może konieczna okaże się kuracja antybiotykowa. 

Bywa, że ropienie oczek raz po raz nawraca pomimo leczenia antybiotykiem i regularnego przemywania. Może to być objaw niedrożnych kanalików łzowych. Zalegające w oczach łzy są bowiem znakomitą pożywką dla bakterii. Pomaga wówczas delikatny masaż dolnej powieki tuż przy nasadzie noska. Gdy jednak takie działanie okazuje się być bezskuteczne, lekarz może skierować małego pacjenta na zabieg udrożnienia kanalików łzowych.

3. Zez fizjologiczny

Rodzice często niepokoją się, gdy odkrywają, że malec zezuje. Niepotrzebnie. Jest to całkiem normalne zjawisko fizjologiczne u niemowląt. Mięśnie odpowiedzialne za ruchy gałek ocznych są jeszcze bardzo słabe i nie są w stanie utrzymać wzroku równoległego. Dopiero w czwartym miesiącu życia dziecko zaczyna ustawiać oczy równolegle. Sporadyczne zezowanie czy spóźnianie się jednego oczka może utrzymywać się aż do drugiego roku życia. Umów się na wizytę do lekarza okulisty, gdy po czwartym miesiącu zez się nie cofa. Specjalista zaleci dalsze postępowanie, najczęściej w postaci prostych ćwiczeń wzmacniających mięśnie oczu lub okulary.

4. Jęczmień

Jęczmień jest stanem zapalnym mieszka włosowego rzęsy wywołanym przez bakterie. Objawia się w postaci czerwonej grudki na górnej lub dolnej powiece. Bywa bolesny i swędzący. Jęczmieniem bardzo łatwo się zarazić, więc niezwykle ważne jest dbanie o wzmożoną higienę podczas infekcji. Szczególną uwagę należy zwrócić na częste mycie rąk, zarówno mamy, jak i dziecka, by nie rozprzestrzenić infekcji. Jęczmienia pod żadnym pozorem nie należy nakłuwać lub wyciskać. Zwróć się do lekarza w celu dobrania odpowiedniego antybiotyku do stosowania miejscowego.

5. Zapalenie spojówek

Objawia się zaczerwieniem i łzawieniem. Dziecko pociera oczy i wyraźnie unika światła. W kącikach - zbiera się ropna wydzielina. W pierwszej kolejności zastosuj przemywanie roztworem soli fizjologicznej. W razie utrzymywania się objawów przez kilka dni - niezbędna jest konsultacja lekarska. Zapalenie spojówek bowiem, może okazać się jednym z objawów wirusowego zakażenia górnych dróg oddechowych.

6. Ciało obce

Piasek, rzęsa lub inne drobinki mogą łatwo trafić do oka dziecka. Jeżeli ciało obce jest widoczne na powierzchni oka – usuń je za pomocą zwilżonej chusteczki. Jeśli zaś utknęło głęboko pod powieką - spróbuj wypłukać je, zakraplając do oka sól fizjologiczną. Starsze dziecko można poprosić by przyłożyło oko do kieliszka wypełnionego wodą i spróbowało kilkakrotnie pomrugać. Gdy żaden z tych sposobów nie poskutkuje, osłoń delikatnie oko za pomocą jałowego gazika i udaj się niezwłocznie do okulisty lub na ostry dyżur.

7. Krótkowzroczność

Mrużenie czy pocieranie oczu powoduje spłaszczenie kształtu soczewki, dzięki czemu poprawia się ostrość widzenia. Jeżeli więc często obserwujesz takie zachowanie u dziecka, możesz podejrzewać u niego krótkowzroczność lub astygmatyzm. Twoją czujność powinno obudzić także podnoszenie przez malucha zabawek do oczu lub pochylanie główki przy oglądaniu książeczek. Dzieci lubią podchodzić blisko do telewizora zwykle po to, by dotknąć swojego ulubionego bohatera z bajki. Można wtedy przeprowadzić test sadzając dziecko na kanapie obok siebie i zadając mu pytanie czy widzi to co my. Jeśli test wypadnie pomyślnie prawdopodobnie nie ma powodu do zmartwień. W przeciwnym razie malucha powinien w miarę szybko zbadać okulista.

Krótkowzroczność może pojawić się dość nagle, więc to, że na niedawnym bilansie nie wykryto żadnej wady, o niczym nie świadczy. Okularki mogą być przepisane już sześciomiesięcznym maluchom. Są wykonane z miękkich i bezpiecznych materiałów, więc dzieci szybko do nich się przyzwyczajają.

8. Nadwzroczność

Niewielka lub średnia nadwzroczność u małych dzieci jest zjawiskiem fizjologicznym. Uważa się wręcz, że brak takiej nadwzroczności może wskazywać na przyszłą krótkowzroczność. O nadwzroczność możemy podejrzewać kilkulatka gdy unika zabaw manualnych, układanek czy nie potrafi skupić się na obrazkach w książce. 

9. Astygmatyzm

Astygmatyzm możesz podejrzewać, gdy dziecko ma trudności z określeniem odległości lub często się potyka o przedmioty. To samo dotyczy częstych bólów głowy bądź oczu, pojawiających się bez wyraźnej przyczyny. Tu również pomocne mogą się okazać odpowiednio dobrane okulary i ćwiczenia zalecone przez okulistę.

Aby wesprzeć zdrowy rozwój oczu dziecka zadbaj o:

• odpowiednią dietę bogatą w witaminy A, E oraz kwasy omega 3. Znajdziesz je w jajkach, rybach, maśle oraz w migdałach i orzechach.

• regularną pielęgnację i odpowiednią higienę, zapobiegającą zakażeniom bakteryjnym,

•  jak najwięcej czasu spędzonego na świeżym powietrzu.

Postaraj się unikać:

• narażania oczu na zbyt ostre światło;

• oglądania telewizji (szczególnie małe dzieci są narażone na szkodliwe działanie fal elektromagnetycznych),

• długich zabaw z tabletem czy smartfonem,

• przebywania w zadymionym pomieszczeniu.