Niesamowity jest rozmiar i zakres postępu jaki w ciągu pierwszych lat życia robi Twoje dziecko. Od małego leżącego berbecia, który nie wie, gdzie ma nos, do całkiem rezolutnego malucha, który ma wiele do powiedzenia w każdej sprawie, wspina się, chodzi po schodach, potrafi sam jeść. Przeczytaj o kolejnych umiejętnościach – kamieniach milowych w rozwoju dziecka.
Eliza Komar, psycholog
Rodzice obserwują rozwój dziecka, rejestrują, są dumni, ale też martwią się, gdy zauważą opóźnienia, które traktują jako alarm, że ich dziecko odbiega od normy. Bardzo często niepotrzebnie, bo normy czasowe w zdobywaniu nowych umiejętności są szerokie. Ważne natomiast jest to, żeby rozwój postępował i by kolejne umiejętności następowały mniej więcej po sobie, bo tak to jest skonstruowane, że opanowanie jednych stanowi podbudowę dla następnego etapu.
Przyjrzyjmy się ważniejszym kamieniom milowym w rozwoju dziecka – nowym umiejętnościom, które w sposób naturalny pojawiają się w danym okresie rozwoju.
Uwaga, nie za szybko!
Kamienie milowe to umiejętności, które dziecko nabywa w odpowiednim dla siebie czasie. Normy czasowe, w jakich dziecko ma je posiąść, są szerokie. Dlatego daj dziecku czas, pozwól mu na własne tempo. Źle rozumiane wspomaganie rozwoju: podpieranie poduszkami, wczesne stawianie na nóżki, chodziki, może wyrządzić wiele złego i być brzemienne w skutki na dalszy rozwój.
Już miesięczne dziecko wchodzi w pewne interakcje z otoczeniem: przestaje płakać, gdy jest brane na ręce, wpatruje się w twarz mówiącego lub karmiącej go mamy, zwraca głowę i twarz w stronę światła, wodzi wzrokiem za zabawką. Już tak malusieńkie dziecko sygnalizuje Ci swoje potrzeby, a Ty żyjąc z nim w pewnej symbiozie uczysz się je zaspokajać.
Swoista mowa około dwu- trzymiesięcznego dziecka. Są to dźwięki gardłowe, głównie tylnojęzykowe typu „ gli, kli, tli, gu, gla”. Na początku pojawiają się samorzutnie, by po pewnym czasie stać się oznaką dobrego samopoczucia dziecka oraz zadowolenia z widoku bliskiej osoby.
Ciągła ruchliwość dziecka to nieustanny trening jego mięśni. Dlatego ważne jest stwarzanie niemowlęciu okazji do ćwiczenia różnych partii mięśni ciała, czyli układanie go w różnych pozycjach. Kładąc dziecko na brzuchu stwarzacie mu możliwość ćwiczenia mięśni klatki piersiowej, karku, szyi. Czego zwieńczeniem jest około trzeciego – czwartego miesiąca samodzielne podnoszenie główki i klatki piersiowej. Dziecko podpiera się rączkami i podnosi główkę, na początku przypomina to pieska z „latającą głową” – zabawkę stawianą za tylną szybą samochodu, ale w miarę ćwiczeń główka zyskuje stabilność, a dziecko zyskuje nową perspektywę obserwacji świata oraz pozycję startową do jego eksploracji.
Około trzeciego miesiąca życia maluszek potrafi już utrzymać włożone mu do rączki przedmioty, jednak świadomy, planowy chwyt pojawia się około szóstego miesiąca życia. Dziecko chwyta przedmiot dłonią i kciukiem, wkłada do buzi, podejmuje próby manipulowania przedmiotem, przenoszenia go z rączki do rączki.
Przekręcanie się z brzuszka na plecki i odwrotnie jest umiejętnością, którą nabywa dziecka około szóstego miesiąca życia. Na początku dziecko przewraca się bardzo nieporadnie, jakby samo było zaskoczone zmianą pozycji, następnie doskonali tę umiejętność i świadomie używa jej do osiągnięcia celu czyli na przykład dosięgnięcia zabawki.
W toku kształtowania aparatu artykulacyjnego około szóstego miesiąca życia dziecka głużenie przekształca się w gaworzenie. Dziecko powtarza, naśladuje dźwięki z otoczenia, wymawia głoski, sylaby, bawi się dźwiękami, ich melodią, natężeniem głośności dźwięku. Mamy jednak jedną złą wiadomość - mowa półroczniaka, nawet jeśli składa się w mama, tata, baba budząc tym zachwyt rodziców, nie ma jeszcze znaczenia rozpoznawczego i wskazującego na daną osobę.
Często poprzedzone jest pełzaniem (około szóstego – ósmego miesiąca), czyli poruszaniem się, gdzie dziecko wykorzystuje siłę ramion do ciągnięcia ciała. Warto zwrócić uwagę, by na tym nie poprzestało i przeszło przez etap raczkowania (ósmy – dziewiąty miesiąc), czyli naprzemiennej pracy rąk i nóg. Ta naprzemienność, która jest nie lada wyczynem koordynacyjnym, bardzo korzystnie wpływa na pracę mózgu a szczególnie na połączenia między półkulami, co przyczynia się do rozwoju widzenia dwuocznego, słyszenia obuusznego, koordynacji prawej i lewej ręki i nogi, co w przyszłości ułatwia start w umiejętności szkolne.
Mniej więcej w tym samym czasie (ósmy - dziewiąty miesiąc życia) dziecko uczy się samodzielnie siedzieć. Ta pozycja jest dla dziecka bardzo atrakcyjna: ma wolne rączki do zabawy, może obserwować otoczenie, więc będzie do niej w sposób naturalny dążyło. I spokojnie – zrobi to samo, gdy jego układ mięśniowy i kostno–stawowy będą na to gotowe. Wszelkie przyśpieszania, sadzanie na kolanach dorosłego, podkładanie poduszek nie pomaga dziecku, a wręcz może zaszkodzić.
Rodzice zazwyczaj interpretują to prawidłowo – dziecko za chwilę zacznie chodzić. Podciąganie się i stanie przy meblach jest etapem przejściowym, wprawką do chodzenia. Z dnia na dzień dziecko stoi coraz pewniej i dłużej, następnie trzymając się drepcze w kroku dostawnym.
Na swoje imię zaczyna reagować roczne dziecko. Rozumie też proste polecenia, szczególnie poparte kontekstem sytuacyjnym. U większości dzieci pojawiają się wypowiedziane ze zrozumieniem proste nazwy, najczęściej mama, tata.
Na początku nieśmiałe, chybotliwe kroczki, niedalekie wyprawy do następnego elementu otoczenia, za który można się złapać i podeprzeć. I już niedługo jakże rozkoszne rzucanie się biegiem w ramiona mamy lub taty. Chodzenie jest chyba najbardziej wyczekaną przez rodziców umiejętnością. Jednak nie należy tego przyspieszać. Wbrew pozorom jest to bardzo skomplikowana czynność wymagająca koordynacji, wyćwiczonego zmysłu równowagi, mocnych mięśni kręgosłupa, bioder, nóg.
Warto wiedzieć, że normy czasowe na opanowanie umiejętności chodzenia przez dziecko są szerokie – od dwunastego do osiemnastego miesiąca życia, a wszelkie przyspieszanie – chodziki, prowadzenie za rączki mogą przeciążyć układ kostno –stawowy, uszkodzić więzadła, stawy, co może wymagać późniejszej pomocy ortopedycznej. Tutaj także zasada jest prosta – dziecko zacznie chodzić, gdy będzie na to gotowe, a zacznie, bo samo bardzo tego chce i od dawna poprzez kolejne umiejętności do tego dąży.
Podrzucanie, kręcenie w kółko, potrząsanie - dzieci to uwielbiają ale dorośli muszą być rozsądni. Przeczytaj o tym, jakie zabawy szkodzą i co złego może z tego wyniknąć.
Czy wiesz o tym, że sposób karmienia wpływa na to, jak nasze dziecko będzie mówić? Przeczytaj o tym, co i dlaczego jest ważne w karmieniu niemowlęcia.
Większość z nas prawdopodobnie pamięta paluszkowe zabawy z dzieciństwa: raka – nieboraka i sroczkę, co kaszkę warzyła. Czy warto je odświeżyć i bawić się z własnymi dziećmi? Jak najbardziej! Przeczytaj, dlaczego.
Gryzienie jest niezbędne do samodzielnego jedzenia oraz ma niebagatelne znaczenie w prawidłowym rozwoju mowy.
Kręgosłup niemowlaka jest bardzo podatny na deformacje. Sprawdź, na co uważać i czego nie robić, by nie dopuścić do skrzywienia i późniejszych problemów z wadą postawy u dziecka.
Moja córka zaczęła Raczkowski mając 10 miesięcy, a chodzić jak miała 15 miesięcy....i nie uważam ze jest opóźnienia. Dziecko jak będzie gotowe to wtedy zrobi wszelkie postępy nie ma co się stresować ;-)
My jesteśmy na 4 kamieniu milowym czyli chytanie przedmiotów do raczki , probowanie go utrzymywać , interesowanie sie zabawkami dookoła. Kilka razy zdarzylo sie rowniez przewrocenie z brzuszka na plecyki
Nam już został do opanowania tylko ostatni krok. Wszystko dzieje się tak szybko. Mały opanował wszystkie te kroki w takim tempie, że aż mi trochę smutno, ze nie jest już moim najmniejszym niemowlakiem. Basia 12984 - straszne to o czym piszesz. Takim ...
