Alergia na białka mleka krowiego, zwana potocznie skazą białkową, jest najbardziej rozpowszechnioną formą alergii u dzieci poniżej pierwszego roku życia. Jeśli wiesz lub podejrzewasz, że ten problem może dotyczyć Twojego dziecka – przeczytaj. Podpowiemy Ci, jakie objawy powinny zwrócić Twoją uwagę oraz jakie mleko będzie najlepsze dla niemowlęcia oraz starszaka z alergią.
Konsultacja merytoryczna: lek. med. Danuta Chrzanowska - Liszewska, specjalista pediatrii i neonatolog
Alergia na białka mleka krowiego lub nietolerancja tych białek jest dość powszechna wśród noworodków i niemowląt. Według niektórych szacunków cierpi na nią od 2 do 5% niemowląt. Na szczęście większość maluchów z tego wyrasta - u dzieci powyżej drugiego roku życia obserwuje się znacznie mniej reakcji nietolerancji pokarmowych i objawów alergii związanych z białkami mleka krowiego. Nie wolno jednak lekceważyć tych schorzeń, gdyż ich objawy przysparzają cierpień dziecku, a nierozpoznana i nieprawidłowo leczona alergia może przyczynić się do poważnych powikłań w późniejszym wieku.
Alergia ma związek z reakcją układu immunologicznego na czynnik alergizujący, alergen, jakim może być np. białko mleka lub jaja kurzego. Dochodzi wtedy do wytworzenia specyficznych przeciwciał jako reakcji obronnej organizmu.
Nietolerancja pokarmowa wiąże się z funkcjonowaniem układu pokarmowego, najczęściej z niedoborem lub brakiem enzymów niezbędnych do prawidłowego trawienia poszczególnych składników pokarmowych. W przypadku nietolerancji laktozy, dwucukru zawartego w mleku ssaków, obserwujemy niedobór lub niedojrzałość enzymu potrzebnego do rozłożenia laktozy na cukry proste. Tym enzymem jest laktaza.
Bywa, że objawy alergii i nietolerancji mogą być podobne. Przy czym zazwyczaj w przypadku alergii dominują te związane z systemową odpowiedzią organizmu, a przy nietolerancji organizm poprzestaje na objawach układu pokarmowego.
układ pokarmowy – kolka, ulewanie, ból brzuszka, wzdęcia, biegunka, kał z domieszką śluzu i/ lub krwi;
skóra – świąd, sucha skóra – szczególnie w zgięciach (kolana, łokcie) oraz na policzkach, silna i trudna do pozbycia się ciemieniucha, pokrzywka, wysypka, atopowe zapalenie skóry;
układ oddechowy: katar, sapka spowodowana obrzmieniem śluzówek nosa, nawracające zapalenia uszu, kaszel, duszności;
codzienne funkcjonowanie – płaczliwość, brak apetytu, zaburzenia snu, drażliwość lub apatia.
Podstawowym sposobem leczenia alergii jest wycofanie z diety produktów powodujących uczulenie. Tylko jak to zrobić w przypadku alergii na białko mleka krowiego, gdy mleko jest podstawą diety niemowlęcia?
Gdy dziecko pije mleko mamy, które samo w sobie zapobiega alergii, należy kontrolować dietę matki karmiącej i ostrożnie, pod kontrolą lekarza, eliminować z diety potencjalne alergeny.
Dla dzieci karmionych mlekiem modyfikowanym przeznaczone są specjalne mieszanki.
Mleko modyfikowane zawsze powinno się dobierać wspólnie z lekarzem pediatrą, który opiekuje się dzieckiem, natomiast w przypadku alergików jest to wręcz nieodzowne. Czasami niezbędna jest także konsultacja lekarza alergologa. Na rynku preparatów ogólnodostępnych oraz recepturowych znajdziemy pozycje zalecane dzieciom w zależności od wieku, stopnia zagrożenia alergią lub stopnia rozwinięcia objawów alergii.
Białka mleka krowiego - laktoalbumina, laktoglobulina (te dwa zaliczamy do serwatkowych) i kazeina - odpowiedzialne za alergie są w takich mieszankach poddanie hydrolizie – rozbiciu na mniejsze elementy, które mają osłabioną moc uczulania. W zależności od siły tego procesu dokonuje się rozbicia białek na mniejsze cząstki – peptydy lub na jeszcze mniejsze - aminokwasy elementarne.
Mieszanki o niskim stopniu hydrolizy
przeznaczone dla dzieci z rodzin obciążonych ryzykiem alergii
Jeśli w Twojej rodzinie występuje alergia, istnieje duże prawdopodobieństwo, że Twoje dziecko także będzie na nią narażone. Jeśli Ty, ojciec dziecka, czy jego rodzeństwo cierpicie z powodu alergii, powiedz o tym lekarzowi. Być może, nawet gdy dziecko nie ma rozwiniętych objawów alergii, zdecydujecie o profilaktycznym wprowadzeniu preparatu o niskim stopniu hydrolizy (ogólnodostępne mieszanki oznaczone symbolem HA) .
Hydrolizaty z białek serwatkowych
przeznaczone dla dzieci z objawami alergii
Traktowane jako dietetyczny środek spożywczy specjalnego przeznaczenia medycznego powinny być podawane pod nadzorem lekarza. Są dość dobre w smaku i, zazwyczaj, akceptowane przez dzieci. Czasami mogą uczulać. Na polskim rynku dostępny jest preparat pod nazwą Bebilon-pepti.
Hydrolizaty kazeinowe
przeznaczone dla dzieci z objawami alergii
Zazwyczaj przepisywane w przypadku silnych objawów alergii na białko mleka krowiego. Rzadko uczulają. Mieszanka jest mniej smaczna niż pozostałe, ma zapach, który nie przypomina zapachu mleka, jednak dzieci cierpiące na alergię dość chętnie ją jedzą. Do preparatów tych zaliczamy Nutramigen.
Mieszanki elementarne
gdy alergia utrzymuje się pomimo stosowania hydrolizatów wysokiego stopnia
Zalecane, gdy nie ma poprawy po stosowaniu pozostałych preparatów lub w przypadku ostrych objawów ciężkiej alergii. Hydroliza została tu doprowadzona do poziomu uzyskania wolnych aminokwasów. Mieszanki są niesmaczne, o przykrym zapachu. Na rynku funkcjonują pod nazwami: Bebilon Amino, Neocate.
Preparaty na bazie soi
stworzone na bazie wyłącznie roślinnego białka sojowego
Zalecamy podchodzić do nich z ostrożnością i zawsze skonsultować podanie dziecku mleka sojowego z alergologiem lub pediatrą. Obecnie nie zaleca się podawania dzieciom do ukończenia pierwszego roku życia mleka sojowego, między innymi, ze względu na możliwą reakcję krzyżową na białko soi. Zwiększona zawartość fitoestrogenów może zaburzać gospodarkę hormonalną w młodym organizmie. Dostępne preparaty: Bebilon sojowy, Humana SL, Bebiko sojowe.
Jeśli dziecko „nie wyrasta” z alergii i objawy utrzymują się, przy kolejnych rozłożonych w czasie próbach podania białka mleka krowiego, zaproponuj mu wartościową mleczną alternatywę.
mleko migdałowe
Bogate w witaminę E oraz nienasycone kwasy tłuszczowe, zawiera też wiele cennych minerałów, jak mangan, cynk, potas, żelazo, selen i wapń. W dodatku migdały mają działanie alkalizujące, co może przynieść ulgę przy refluksie żołądkowo-przełykowym.
mleko kokosowe
Mleko z owoców palmy kokosowej jest doskonałym źródłem witamin, m.in. wit. C, minerałów, m.in. fosforu, żelaza, magnezu, oraz kwasu foliowego i zdrowych tłuszczy. Warto wiedzieć, że woda kokosowa, którą znajdziemy w sercu owocu, to doskonały i naturalny napój izotoniczny z wysokim poziomem elektrolitów.
mleko ryżowe
Zazwyczaj powstaje na bazie brązowego ryżu. Mleko ryżowe jest bogate w witaminy E oraz B6, a także w magnez, wapń, fosfor, miedź, cynk i mangan. Wysoka zawartość błonnika wspomaga regelację materii oraz na pewien czas zapewnia poczucie sytości.
mleko sojowe
Tłuszcz mleka sojowego, w przeciwieństwie do mleka zwierzęcego, ma głównie postać nienasyconą, bez cholesterolu. Jest to napój bogaty w potas i zawierający pełen zestaw aminokwasów. Niestety dość często uczula.
Na co zwrócić uwagę przy wyborze mleka modyfikowanego? Jakie mleko będzie najbardziej odpowiednie dla Twojego dziecka? Znajdź odpowiedzi na swoje pytania.
Niekiedy po karmieniu mlekiem modyfikowanym u dziecka pojawia się niepokój, prężenie, ulewanie i płacz. Brzuszek jest wzdęty i może być bolesny. Radzimy, jak poradzić sobie z problemami z brzuszkiem u malca karmionego ...
Ulewanie to częsta przypadłość u noworodków i niemowląt. Szacuje się, że cierpi na nią nawet więcej niż 50% dzieci. Jakie są przyczyny ulewania, jak możesz pomóc maleństwu, oraz co powinno Cię zaniepokoić ...
Twój maluszek pręży się, popłakuje, jednak nie może zrobić kupki, ma zatwardzenie po mleku modyfikowanym. Szukasz sposobu, by Mu ulżyć? Zapoznaj się z naszymi radami na zaparcia u niemowląt.
Podpowiadamy, na co należy zwrócić uwagę i czym się kierować, podejmując decyzję o zakupie butelki do karmienia.
Moja córka zaczyna powoli wyrastać ze skazy białkowej. Co raz częściej chcę jeść nasze obiady a one są doprawiane zwykłym mlekiem. Póki co jeszcze jej nie wysypalo, a tak to po 12 godzinach miała zawalone policzki.
Obecnie jestem na etapie diety eliminacyjnej, macie jakies sprawdzone przepisy na obiady czy przekąski bez nabiału?
Wiadomo nie ma nic lepszego od mleka matki. To najlepsze co można dac małemu dziecku. Ja miałam tak samo. Karmiłam córkę piersią. Za to ja byłam na diecie eliminacyjnej. Teraz gdy córka odstawiła się od piersi jesteśmy na mleku bebilon pepti.