Nauka picia z otwartego kubka

Pani Doktor, często rodzice chcą, by ich dziecko szybko nabywało nowe umiejętności. Zdarza się, że zbyt prędko wprowadzają naukę picia z kubeczka, dziecko zniechęca się, krztusi, nie chce pić. Kiedy więc warto zacząć naukę picia z otwartego kubeczka?

Moment wprowadzenia nauki picia płynów z kubka nie jest wyznaczony ilością miesięcy, które dziecko ukończyło, lecz wcześniejszym przebiegiem pobierania pokarmów. Picia z otwartego kubka należy uczyć tylko i wyłącznie te dzieci, które potrafią prawidłowo pobierać pokarm z łyżeczki.

Dlaczego dopiero wtedy?

Ponieważ picie z otwartego kubka wymaga poprzedzenia łatwiejszą funkcją, np. w czasie jedzenia papek można lekko docisnąć łyżeczką środek języka, by spowodować domknięcie ust. Podczas podawania płynu z kubeczka nie możemy już tego uczynić – dziecku muszą wystarczyć doświadczenia zebrane w czasie pobierania pokarmów z łyżeczki. Ponadto papki przesuwają się stosunkowo wolno w jamie ustnej i wtedy niemowlę uczy się, jak je transportować. Płyny w czasie picia przesuwają się błyskawicznie we wnętrzu jamy ustnej. Zatem, żeby uniknąć problemów z krztuszeniem, trzeba wykorzystać wcześniej zdobyte umiejętności.

Zasady nauki picia z otwartego kubka

Zatem na czym polega picie z kubeczka?

W miarę rozszerzania diety dziecko stopniowo rezygnuje z funkcji ssania, która dominowała w początkowym okresie jego życia i wybiera nowe umiejętności – np. picie płynów z otwartego kubka.

Wielu rodziców wybiera do nauki picia niekapek zamiast otwartego kubka. Czy słusznie?

Rodzice często proponują dziecku kubki typu „niekapki”. Oczywiście można z nich korzystać, zwłaszcza, gdy zależy nam, by dziecko nie zalało płynem ubrania. Jednak należy pamiętać, iż pobieranie płynów z „kubka – niekapka” bardziej zbliżone jest jeszcze do ssania niż do picia. Podobna informacja dotyczy ustników montowanych w butelkach – w tym przypadku także bliżej do funkcji ssania niż do funkcji picia. Dlatego warto zadać sobie trud nauczenia dziecka picia z otwartego kubeczka. Utrwalimy dojrzały, niezbędny w czasie mówienia, wzorzec oddychania z wdechem przez nos i wydechem ustami oraz będziemy promowali nabyty w czasie karmienia łyżeczką wzorzec połykania dojrzałego.

Kiedy uczymy nasze dziecko picia z kubeczka, o czym przede wszystkim powinniśmy pamiętać? Jakich zasad bezpieczeństwa przestrzegać, by dziecko się nie zakrztusiło?

Najważniejsza jest pozycja siedząca lub stojąca dla dzieci starszych oraz pełna kontrola głowy. Nie wolno poić dziecka, gdy jego głowa jest odchylona ku tyłowi lub pochylona w kierunku klatki piersiowej. Przyjmowanie płynów w takich pozycjach jest niebezpieczne i może grozić poważnym konsekwencjami.

Warto rozpocząć pojenie od podawania nieco bardziej gęstych płynów typu kaszka, musy owocowe, zagęszczone soki, które będą wymagały wolniejszego przesuwania się ich wewnątrz jamy ustnej. Potem stopniowo można przechodzić do bardziej rozcieńczonych płynów.

W czasie pojenia kubek opieramy na dolnej wardze dziecka, ale nie między dziąsłami lub zębami, ponieważ istnieje ryzyko, że dziecko będzie „gryzło” kubek, a wtedy nie może rozpocząć picia. Pochylamy kubek tak, by płyn dotarł do warg, ale nie wlewamy napoju do wnętrza jamy ustnej. Dziecko samo będzie ściągało płyn górną wargą, tak jak pobierało pokarm z łyżeczki. Dzięki temu uda się uniknąć zalania dróg oddechowych, a dziecko ustali własny rytm i indywidualne tempo picia.

Treningi prowadzimy wiele razy w ciągu dnia, ale w krótkich sesjach, wtedy dziecko się nie zniechęci do picia.

Na rynku jest bogaty wybór kubków dla najmłodszych dzieci. Na co zwrócić uwagę przy wyborze pierwszego otwartego kubeczka?

Początkowo proponujemy dziecku niewielki kubek o małym obwodzie. Dzięki takiemu wyborowi kubek będzie swobodnie układał się na dolnej wardze. Ponadto wskazane są kubki nietłukące, wykonane z plastycznych (miękkich) materiałów. Taki kubek można w razie potrzeby ścisnąć i tym samym zwęzić strumień podawanego napoju. Ułatwia to dziecku picie. Pomocne są kubki przeźroczyste, bo rodzic może obserwować przepływ płynu w kubku i moment dotarcia napoju do ust dziecka.

Wielu producentów akcesoriów niemowlęcych tak profiluje kapsle zamykające butelki, by mogły one służyć jako pierwsze kubeczki. Warto zatem skorzystać z takiego kompleksowego zestawu akcesoriów.

Jak przezwyciężyć pierwsze trudności w nauce picia?

Doświadczenie wskazuje, iż najczęściej trudności w pobieraniu płynów z kubka związane są ze zbyt wczesnym lub nieumiejętnie prowadzonym treningiem.

Picie z otwartego kubka to trudna, złożona funkcja, wymagająca sprawności warg i języka, dobrej koordynacji z dojrzałym połykaniem oraz zmodyfikowanym oddychaniem. Dziecko potrzebuje czasu i wielu, wielu treningów, by opanować tę umiejętność. Bez pomocy rodzica jest to omalże niemożliwe. Jednak taki trening wymaga od osoby dorosłej mądrości, cierpliwości, akceptacji pierwszych niepowodzeń.

Czyli sukces dziecka w nauce picia w dużej mierze zależy od rodzica?

Ważne jest pozytywne nastawienie w okresie prób, wspieranie i zachęcanie dziecka do kolejnego wysiłku oraz nieustanna troska o to, by zdobywanie tej sprawności przebiegało w sposób bezpieczny. Rodzice i dziecko to zespół doskonały. Każda mama oraz każdy tata potrafią wspierać swoje dziecko w zdobywaniu nowych umiejętności związanych z pobieraniem pokarmów i płynów. Prawidłowe treningi w zakresie tych funkcji usprawniają aparat oralny - wargi, język, żuchwę, podniebienie miękkie - co w przyszłości będzie wspomagało i ułatwiało rozwój mowy dziecka.