W Polsce coraz więcej dzieci w wieku szkolnym ma nadwagę. Często powodem są złe nawyki żywieniowe. Problem zwykle zaczyna się już na etapie niemowlęctwa. Skąd się bierze nadwaga oraz otyłość u dzieci i jak możesz jej zapobiegać? Podpowiadamy.
Konsultacja merytoryczna: lek. med. Danuta Chrzanowska-Liszewska, specjalista pediatrii i neonatologii
Wśród starszego pokolenia wciąż pokutuje pogląd, że niemowlę musi być pulchne, że wyrośnie z dziecięcego tłuszczyku, a im więcej fałdek na nóżkach - tym lepiej. Badania jednak dowodzą, że z niemowląt z nadwagą wyrastają otyli dorośli, więc im wcześniej zadbamy o prawidłową wagę dziecka tym lepiej.
Problem z otyłością zaczyna się często już w pierwszych miesiącach życia dziecka. Niemowlęta, które zbyt szybko przybierają na wadze są zagrożone nadwagą w starszym wieku. Zwykle dotyczy to niemowląt karmionych sztucznie, a wynika ze zbyt wysokich dawek białka w pożywieniu. Jeśli karmisz mieszanką stosuj się do zaleceń producenta, nie przekarmiaj dziecka i kontroluj jego wagę według siatki centylowej.
To kolejna przewaga karmienia piersią nad karmieniem sztucznym. Dzieci karmione naturalnie zwykle nie miewają problemów z wagą. Bardzo ważne jest jednak, by po zakończeniu karmienia piersią zadbać o zbilansowaną dietę i stworzyć dziecku warunki do zrównoważonego rozwoju i ruchu. Jeśli Twoje dziecko jest karmione wyłącznie piersią a przybiera przesadnie na wadze – skonsultuj to z lekarzem.
Przyczyną nadwagi może być zbyt wiele posiłków dziennie. Roczne dziecko powinno jeść 5 razy w przeciągu doby. Należy pamiętać, że brzuszek dziecka musi mieć czas odpocząć, strawić jedzenie. Dziecko, które je „non stop” nie uczy się też rozpoznawania swoich potrzeb, nie wie czym jest głód. To może prowadzić do jedzenia kompulsywnego, bez głodu. Zdarza się, że mamie wydaje się, że dziecko zjada zbyt mało i wiecznie biega za maluchem, starając się podetknąć mu a to kawałek banana, a to wafelek ryżowy. Niepotrzebnie.
Niemowlę nie powinno dostawać porcji jedzenia jak dla dorosłego. Nawet jeśli maluch jest karmiony metodą BLW i je podobne posiłki jak dorośli, to ilość jego jedzenie musi być mniejsza. Najlepszym sposobem na ocenienie ilości potrzebnego pokarmu jest przyglądanie się maluchowi i dostosowywanie wielkości posiłków do jego potrzeb.
Nie ma potrzeby dosładzania ani dosalania potraw malucha. Im smak bardziej zbliżony do naturalnego, tym lepiej. Cukier sprzyja nadwadze oraz próchnicy, sól – nadciśnieniu. Im mniej będziemy ich używać w swojej kuchni, tym większe szanse na to, że dziecko nie będzie nadmiernie tyć. Jeśli chcesz doprawić potrawę dla maluszka- użyj ziół.
Dziecko karmione wyłącznie piersią powinno pić tylko mleko mamy. Dziecko karmione mieszanką powinno dodatkowo dostawać do picia wodę. Starsze niemowlęta, gdy rodzice rozszerzają ich dietę, powinny dostawać do picia wodę. Jest to najlepszy i najzdrowszy sposób zaspokojania pragnienia. Soki należy traktować jak dodatkowy posiłek, gdyż nawet te naturalne, wyciskane w domu, zawierają zwykle dużo cukru i sporo kalorii. Są zdrowe i polecane, ale raczej jako drugie śniadanie a nie jako główny napój, którym dziecko zaspokaja pragnienie. Zbyt duża ilość soków sprzyja nadwadze a także wypełnia brzuszek. Dziecko może wtedy odmawiać innych wartościowych posiłków, ważnych dla jego rozwoju.
Nie odwracaj uwagi swojego dziecka od jedzenia. I dzieci i dorośli powinni jeść skupiając się na tym, co robią. Przyjemnie jest porozmawiać przy jedzeniu ale zdecydowanie należy zrezygnować z oglądania w tym czasie telewizji, czy innego odwracania uwagi dziecka. Nie skupiając się na jedzeniu zwykle jemy więcj niż potrzebujemy. Należy jeść wolno, dobrze przeżuwając pokarm i nie popijając go niczym bezpośrednio.
Prostą drogą do wychowania człowieka z zaburzeniami odżywaniania jest zmuszanie do jedzenia, robienie z jedzenia kary bądź nagrody. Jedzenie powinno być przyjemne, naturalne i zgodne z potrzebami człowieka, nawet tak małego jak niemowlę.
Nawet półroczne dziecko musi mieć stworzone warunki do ruchu. Powinno np. móc swobodnie przewracać się z brzuszka na plecy. Troszkę starsze dzieci potrzebują turlać się, raczkować, wstawać na nóżki, stawiać pierwsze kroki. Nie trzymaj dziecka pod kloszem. Jeśli Twój maluszek zaczyna już chodzić, niech Wasze spacery nie ograniczają się do jeżdżenia wózkiem. Stwarzaj dziecku warunki do ruchu a gdy jest starsze - starajcie się wspólnie grać w piłkę, jeździć na rolkach czy chodzić na basen.
Zasady zapobiegania otyłości:
Jeśli tylko możesz - karm wyłącznie piersią lub odciągniętym własnym pokarmem do 6.m.ż.
Jeśli karmisz mieszanką:
pilnuj wagi swojego dziecka, sprawdzaj na siatce czy nie przybiera na wadze zbyt raptownie i czy jego masa ciała mieści się w normie;
przestrzegaj zaleceń producenta, odmierzaj dokładnie tyle proszku ile należy. Zbyt gęsta mieszanka może zachwiać delikatnymi proporcjami pokarmu i spowodować nadmierny przyrost masy ciała dziecka;
nie karm częściej niż zaleca producent. Jeśli twoje dziecko się nie najada i domaga częstszych karmień skonsultuj to z lekarzem. Pamiętaj też, że nie każdy płacz oznacza głód, spróbuj podać dziecku wodę, przytulić je, sprawdzić czy nie ma mokro.
Nie karm zbyt często. Roczne dziecko powinno jeść 5 razy dziennie.
Nie dosalaj i nie dosładzaj potraw przeznaczonych dla dziecka.
Używaj ziół
Podawaj wodę do picia
Zadbaj o ruch
Nie rób z posiłków pola walki, nie zmuszaj dziecka do jedzenia, nie karz ani nie nagradzaj za jedzenie. Jedzenie nie powinno też samo w sobie stawać się nagrodą („jeśli zjesz obiadek dostaniesz batonik”). To buduje złe nawyki i powoduje, że dziecko również w dorosłym życiu może chcieć nagradzać się np. czekoladą.
Dajesz mu wszystko to co najlepsze, dużo miłości, czułości, ciepła. Patrzysz jak rośnie, zdobywa nowe umiejętności, pokazujesz mu świat. Przed Wami życie pełne przygód a jedną z nich jest poznawanie świata ...
Do tego, że warzywa i owoce powinny mieć swoje stałe miejsce w diecie dziecka, nikogo przekonywać nie trzeba. Warto jednak używać ich w zgodzie z naturalnym rytmem przyrody tak, by zawsze skorzystać z tego, co w nich ...
Kasza jaglana jest jednym z najbardziej wartościowych produktów spożywczych. Sprawdź, dlaczego jak najczęściej powinna znajdować się na talerzu Twojego malucha.
W składzie wielu produktów znajdują się konserwanty, barwniki i wzmacniacze smaku. Sprawdź, co i w jaki sposób szkodzi, czego unikać kupując żywność dla dziecka.
W diecie Twojego dziecka nie powinno zabraknąć zdrowych tłuszczy niezbędnych do prawidłowego rozwoju. Jak odróżnić dobry tłuszcz od złego? Po co sięgać, a czego unikać? Podpowiadamy.
