Zagrożenia w pierwszym trymestrze ciąży

25.5.2018

Konsultacja merytoryczna: lek. med. Paweł Palacz, ginekolog, położnik

some desc

Zagrożenia w pierwszym trymestrze ciąży

Nareszcie pojawiły się dwie kreseczki na teście. Początkowo czujesz ogarniającą radość i euforię. Potem jednak pojawia się poczucie zagubienia i lęku związane z odmiennym stanem. Znaczące zmiany w Twoim ciele powodują niepokój, czy Twoje maleństwo dobrze się rozwija i czy nic mu nie zagraża. Jedne są normą, inne powinny niepokoić i wymagają kontroli lekarskiej.

Pierwsze zwiastuny ciąży

Pierwsze objawy ciąży możesz poczuć w swoim ciele, zanim zrobisz test ciążowy. Niestety, najczęściej nie są to przyjemne zwiastuny lecz przykre, uciążliwe dolegliwości. Powoduje je gonadotropina kosmówkowa (HCG) - hormon który wytwarzany jest przez znajdujące się w macicy łożysko oraz zapłodnioną komórkę jajową. Stymuluje wzrost poziomu wielu hormonów, w tym estrogenów i progesteronu, które mogą powodować:

  • Wrażliwość na zapachy – na niektóre będziesz reagować mdłościami,

  • Ból brzucha przypominający ból menstruacyjny,

  • Jedzeniowe zachcianki, zmiany w apetycie,

  • Kłopoty z pęcherzem,

  • Zmęczenie,

  • Zawroty głowy,

  • Omdlenia,

  • Wstręt do kawy i papierosów.

„Pierwszotrymestrowe” dolegliwości

Poza wspomnianymi zwiastunami ciąży powodowanymi przez HCG i progesteron, w trakcie pierwszego trymestru czekają cię jeszcze inne „przyjemności”.

Dzięki działaniom estrogenu - żeńskiego hormonu płciowego, twoje piersi stają się bardziej wrażliwe. Napływa do nich więcej krwi, tkanka tłuszczowa się kumuluje a skóra się naciąga. Wszystko po to, aby przygotować gruczoły oraz kanaliki mleczne do karmienia potomstwa. W tym czasie możesz odczuwać ich bolesność oraz swędzenie.

Aby zrobić miejsce dla macicy, w której już rozwija się Twoje maleństwo, mięśnie gładkie znajdujące się w okolicach jelita grubego zaczynają się rozszerzać. Rezultatem tego mogą być wzdęcia lub zaparcia oraz potrzeba częstego chodzenia do toalety (rozszerzająca się macica naciska na pęcherz moczowy). Szalejąca burza hormonalna może powodować nudności a nawet wymioty (najczęściej w godzinach rannych i wieczornych), których nie należy ignorować, gdyż mogą doprowadzić do odwodnienia oraz osłabienia odporności.

Choć nie da się całkowicie uniknąć ciążowych dolegliwości, możesz je złagodzić:

  1. Poproś lekarza o pomoc – silne wymioty mogą doprowadzić Twój organizm do wyczerpania, dlatego, w razie ich występowania, skonsultuj się z lekarzem, który może przepisać odpowiednie czopki aby zmniejszyć wymioty.

  2. Sięgnij po produkty bogate w węglowodany zaraz po przebudzeniu – zanim podniesiesz się z łóżka, zjedz np. kromkę chleba lub pół banana i odczekaj kilka minut.

  3. Pogryzaj migdały – działają łagodząco na mdłości.

  4. Jedz często a małe porcje - odżywiając się w taki sposób, zadbasz przy okazji o swoją sylwetkę.

  5. Pij dużo wody (niegazowanej, niskosodowej) – możesz dodatkowo dodać do niej plasterek świeżego imbiru, który łagodzi mdłości.

  6. Unikaj dań ciężkostrawnych, smażonych oraz produktów wzdymających np. kapusty kiszonej, brukselki, kalafiora.

Krwawienia w pierwszym trymestrze ciąży

Nieoczekiwane krwawienia zdarzają się dość często w pierwszym trymestrze ciąży. Choć nie zawsze oznaczają one poważny problem, za każdym razem powinnaś je skonsultować z lekarzem. 

Krwawienia mogą być spowodowane:

  • Zagnieżdżaniem się komórki jajowej w śluzówce macicy,

  • Zagrożeniem dla płodu.

Pamiętaj! Jeśli obficie krwawisz a dodatkowo źle się czujesz - od razu udaj się do szpitala na izbę przyjęć !

Ryzyko poronienia

W pierwszym trymestrze ciąży ryzyko poronienia jest duże – wynosi aż 25%! Najczęstszymi nieprawidłowościami powodującymi poronienie są wady genetyczne płodu, a więc:

  • Nieprawidłowa budowa lub liczba chromosomów,

  • Nieprawidłowy rozwój zarodków,

  • Zaburzenia chromosomalne.

Do wielu poronień dochodzi w pierwszych dniach po zapłodnieniu, zanim kobieta zorientuje się, że jest w ciąży a krwawienie temu towarzyszące często mylone jest z miesiączką. W przypadku gdy ciąża zostaje już rozpoznana, za okres najbardziej zagrożony poronieniem uznaje się pierwsze trzy miesiące od terminu ostatniej menstruacji. Utrata ciąży może objawiać się obwitym krwawieniem, kilkudniowym plamieniem, skurczami lub bólem podbrzusza i krzyżowej części kręgosłupa. Równocześnie towarzyszące ciąży dolegliwości (np. mdłości, bolesność piersi) zaczynają słabnąć.

Zdrowie matki a ryzyko poronienia

Oprócz najczęstszych powodów poronień jakimi są nieprawidłowości genetyczne, wśród przyczyn można wymienić też takie, które bezpośrednio wiążą się ze zdrowiem mamy. Nieleczone zęby, zapalenie zatok czy migdałków, nadużywanie alkoholu czy przyjmowanie niektórych leków a nawet silny stres, mogą doprowadzić do utraty ciąży. Poronienie może być również powikłaniem przy wadach w budowie macicy (np. zrosty po zabiegach) oraz wynikiem chorób przewlekłych: cukrzycy, anemii i problemów z tarczycą (niedoczynność, nadczynność, choroba Hashimoto lub Gravesa-Basedova).

Wbrew pojawiającym się wśród przyszłych mam obawom, ani sport ani seks nie stanowią zagrożenia dla ciąży, jeśli nie była zakwalifikowana jako zagrożona. Powinnaś jednak zachować zdrowy rozsądek: nie podnosić ciężarów na siłowni i biegając nie doprowadzać się do całkowitego wyczerpania. Jeśli podczas uprawiania seksu lub sportu pojawią się u Ciebie bóle brzucha lub plamienie, koniecznie skonsultuj się z lekarzem.

Dbając o swoje zdrowie oraz stosując się do zaleceń lekarza, zmniejszasz ryzyko utraty dziecka.

Oto kilka wskazówek, do których warto się stosować:

  1. Suplementacja kwasu foliowego,

  2. Nie spożywanie alkoholu oraz nie palenie papierosów,

  3. Dbanie o wagę – nie powinna skrajnie spadać ani wzrastać,

  4. Nie przyjmowanie leków bez konsultacji z lekarzem,

  5. Ochrona przed infekcjami intymnymi (stosowanie delikatnych płynów do codziennej higieny intymnej, stosowanie dopochwowych probiotyków konsultacji z lekarzem prowadzącym ciążę) i leczenie ich, gdy się pojawią,

  6. Zgłoszenie lekarzowi chorób przewlekłych i minimalizowanie ich wpływu na ciążę.