Skracanie szyjki macicy powinno nastąpić pod koniec ciąży, gdy nadchodzi czas, by mama urodziła dziecko. Niestety nie zawsze tak jest… Jakie są objawy niewydolności szyjki macicy, czynniki ryzyka oraz sposoby leczenia – dowiesz się z naszego artykułu.
Konsultacja merytoryczna: lek. med. Paweł Palacz, ginekolog, położnik
Szyjka macicy to silny mięsień w dolnej części macicy. W czasie fizjologicznej ciąży szyjka macicy jest zamknięta, otwiera się dopiero pod wpływem skurczów porodowych, gdy dziecko jest gotowe do przyjścia na świat. Dzięki temu płód w brzuchu mamy ma zapewnione optymalne warunki wzrostu w izolowanym środowisku bez ryzyka zakażeń. Niestety, nie każda ciąża przebiega w sposób prawidłowy, u około 1,5% przyszłych mam występują problemy z szyjką macicy.
Normalnie szyjka macicy mierzy około 3 – 5 cm. Gdy następuje jej przedwczesne skracanie się, mięśnie kurczą się – następuje „zgładzenie” szyjki macicy. Tym samym staje się ona mniej wydolna i kanał rodny zaczyna się otwierać. Stanowi to poważne zagrożenie poronieniem lub przedwczesnym porodem.
Stan szyjki macicy sprawdza lekarz w czasie palpacyjnego badania ginekologicznego. Jeśli ma podejrzenie skracania się szyjki, zleca dopochwowe badanie ultrasonograficzne.
W czasie pierwszej wizyty zbiera też wywiad na temat ewentualnych zaburzeń hormonalnych, poprzednich poronień, porodów z pęknięciem szyjki macicy, czy zabiegów na niej dokonywanych. Jeśli te elementy stanowią część historii ciężarnej, ryzyko niewydolności szyjki macicy zwiększa się.
Sam proces skracania się szyjki często jest bezbolesny i bezobjawowy. Czasami pojawiają się bóle brzucha, kręgosłupa w odcinku lędźwiowym, czasami plamienie z dróg rodnych czy uczucie wzmożonego ciśnienia w podbrzuszu. Gdy następuje krwotok, często jest już za późno, bezboleśnie rozwarta szyjka macicy nie wytrzymuje nacisku i ciężaru jaja płodowego, co prowadzi do poronienia.
Dlatego tak ważne w pierwszym okresie ciąży są regularne wizyty u lekarza ginekologa. Tylko w ten sposób można w odpowiednim momencie wykryć problem i odpowiednio zareagować.
Pessar
Pessar kołnierzowy to okrągły, elastyczny krążek wykonany z silikonu. Zakładany jest na szyjkę macicy, co ma zahamować jej skracanie się i zapobiec przedwczesnemu porodowi. Sam zabieg jest prosty, wykonywany w gabinecie położniczym, nie wymaga środków znieczulających. Przed założeniem pessara należy wykluczyć stany zapalne pochwy i szyjki macicy, które są tutaj przeciwwskazaniem. Lekarz zrobi też dopochwowe usg, by określić zaawansowanie problemu oraz dobrać odpowiedni rozmiar krążka. Zdarza się, że po jego założeniu kobieta odczuwa lekki dyskomfort, szczególnie w pierwszych dniach po zabiegu.
Niestety pessar sprzyja powstawaniu infekcji intymnych. Dlatego po 3-4 dniach konieczna jest kontrola u ginekologa, i kolejne co 2-3 tygodnie. otrzymasz też leki dopchwowe o działaniu przeciwbakteryjnym i przeciwgrzybiczym, dzięki temu flora bakteryjna pochwy będzie pod kontrolą, a ewentualne infekcje czy zakażenia nie rozwiną się. Pessar wyjmuje się przed porodem, po ukończeniu 37. tygodnia ciąży.
Szew okrężny na szyjkę macicy
Pełni podobną rolę co pessar. Zakładany i następnie zdejmowany jest w szpitalu pod narkozą.
Polegiwanie / leżenie
Przyszła mama z problemami z szyjką macicy musi się oszczędzać. Od lekarza dostanie zalecenie polegiwania, co oznacza, że większość czasu ma spędzać w pozycji leżącej. Może samodzielnie wstać do toalety, wziąć sobie coś do jedzenia, jednak nie ma mowy o spacerach, sprzątaniu czy nawet gotowaniu.
W przypadku większego ryzyka ciężarna dostanie skierowanie do szpitala z zaleceniem ciągłego leżenia. Czasami jest to niezbędne do samego porodu, a służy temu, by dziecko jak najpóźniej, dopiero gdy już będzie gotowe, przyszło na świat.
Farmakoterapia
Lekarz prowadzący w zależności od objawów i potrzeb przepisze leki zawierające progesteron oraz rozkurczowe. Konieczne jest ścisłe stosowanie się do jego zaleceń. W stosunku do dziecka może zapaść decyzja o sterydowym stymulowaniu wzrostu pęcherzyków płucnych, dzięki czemu płuca maleństwa będą bardziej przygotowane na przedwczesne wyjście z wodnego środowiska brzuszka mamy.
Odpoczynek i abstynencja seksualna
Przy niewydolności szyjki macicy kobieta powinna dużo odpoczywać, unikać stresów. Nie może też uprawiać seksu. Nie wolno jej podnosić ciężkich rzeczy. Niewątpliwie jest to trudny czas dla przyszłej mamy. Jednak tylko taki spowolniony i oszczędny tryb życia daje szansę na donoszenie ciąży i urodzenie w terminie zdrowego maluszka.
Przez pierwszy trymestr życia płodowego dziecko jest najbardziej wrażliwe na czynniki zaburzające jego rozwój. Dowiedz się, jakie są najczęstsze zagrożenia w tym okresie oraz jak dbać o siebie aby zmniejszyć szansę ...
Krwawienie w ciąży zdarza się stosunkowo często. Z naszego artykułu dowiesz się, kiedy możesz poczekać i telefonicznie skontaktować się z lekarzem, a kiedy powinnaś natychmiast jechać do szpitala.
Poza standardowymi badaniami zwyczajowo robionymi w ciąży możesz wykonać szereg dodatkowych badań prenatalnych. Pomogą one wykluczyć wady płodu a ewentualnie wykryte – leczyć, często nawet jeszcze zanim dziecko ...
Czym się kierować przy wyborze lekarza prowadzącego ciążę? Na co zwrócić uwagę podczas pierwszych wizyt? Podpowiadamy.
Przeczytaj, dlaczego ciąża sprzyja infekcjom intymnym, czy są one zagrożeniem dla dziecka, jak je rozpoznawać oraz jak leczyć.
Gratulacje, cudownie, że masz już przy sobie maluszka :)
Madzia gratulacje od Redakcji! Cudowny szkrab!
Madzia gratulacje
