Kiedyś nacinanie krocza w czasie porodu, aby zapobiec jego pęknięciu, było standardowym zabiegiem na oddziałach położniczych. Obecnie procedura ta budzi kontrowersje i kobiety coraz częściej się na nią nie zgadzają. Oczywiście zdarzają się sytuacje, kiedy zabieg ten wciąż jest niezbędny, jednak odpowiednie przygotowanie do porodu zwiększa szansę na jego uniknięcie. Kluczowym elementem tego przygotowania jest masaż krocza przed porodem. Położna Kinga Węglarz podpowiada, jak masować krocze przed porodem oraz jakie jeszcze techniki wykorzystać, aby tkanki były elastyczniejsze i poród łatwiejszy.
Kinga Węglarz, położna
Nacięcie krocza (episiotomia) jest najczęstszym zabiegiem położniczym wykonywanym podczas porodu. Jest to nacięcie skóry i mięśni w dolnym odcinku kanału rodnego. Zabieg wykonuje położna lub lekarz w momencie rodzenia się główki płodu na szczycie skurczu. Nacięcie nie powinno powodować bólu, gdyż napięta tkanka krocza jest w tym momencie niewrażliwa.
W ostatnim czasie napotykamy wiele kontrowersji związanych z zastosowaniem tego zabiegu na sali porodowej. Kobiety coraz częściej wyrażają swoje zdanie i nie zgadzają się na nacięcie krocza. Jako pacjent mają prawo decydować o wyrażeniu zgody lub odmowy wykonania zabiegu, a podstawę prawną stanowi pisemna zgoda rodzącej w dokumentacji szpitalnej.
Aby uniknąć tak niechcianej interwencji, jaką jest nacięcie krocza, należy przygotować się już w domu i posiąść istotną wiedzę na ten temat. Oto kilka podstawowych informacji.
Według standardu opieki okołoporodowej z 2010 roku, stosowanie nacięcia krocza ma zostać ograniczone tylko do niezbędnych, medycznie uzasadnionych przypadków.
Bywają jednak okoliczności w czasie porodu, kiedy należy wykonać nacięcie krocza. Są to: zaburzenia czynności serca dziecka i konieczność szybkiego ukończenia porodu, położenie miednicowe płodu, zagrożenie dystocją barkową (komplikacja w trakcie porodu, kiedy po urodzeniu się główki płodu występują trudności w urodzeniu barków), również przypadki rodzenia się główki niekorzystną płaszczyzną miarodajną (większym obwodem). Niezbędne jest nacięcie krocza w porodach zabiegowych z użyciem kleszczy lub próżnociągu, w porodach przedwczesnych, a także wówczas, gdy tkanki w obrębie pochwy i krocza są mało elastyczne, występują na nich blizny i zmiany po innych zabiegach.
Ważne!
Uzgodnij z lekarzem, czy możesz wykonywać masaż krocza w ciąży. Nie należy wykonywać masażu krocza w przypadku infekcji pochwy aż do momentu wyleczenia.
Kobieta przygotowująca się do porodu może rozpocząć masowanie krocza przed porodem już w drugiej połowie ciąży. Masaż krocza w ciąży powinien być wykonywany regularnie, zwłaszcza w jej ostatnich 2 miesiącach.
Do masażu możesz używać naturalnej oliwy z oliwek, awokado, migdałowej, z kiełków pszenicy. Można dodać kilka kropel witaminy E w płynie. Na rynku dostępne są też specjalnie skomponowane olejki do masażu krocza.
Przyjmij wygodną pozycję do masażu – sprawdzi się pozycja stojącaz nogą opartą o krzesło lub kanapę bądź pozycja klęcząca na jednym kolanie z jedną nogą odwiedzioną w bok i stopą opartą o podłogę.
Rozpocznij delikatny masaż, nabierając odrobinę olejku na dłonie. Trzeba poczekać, aż się ogrzeje. Jednym palcem rozprowadź olejek w ujściu do pochwy i na wargach sromowych od wewnątrz oraz wykonuj okrężne ruchy wokół pochwy. Następnie po wchłonięciu olejku wprowadź palec do pochwy i masuj krocze w kierunku odbytu (wewnątrz i na zewnątrz) aż do momentu delikatnego pieczenia. Wykonuj masaż regularnie przez kilka dni, po czym dołącz drugi palec. Możesz tym sposobem dojść do masowania czterema palcami, co zapewni Ci rozciągliwe i elastyczne krocze.
Te ukryte w podbrzuszu mięśnie współuczestniczą w podtrzymywaniu macicy i kontrolowaniu pęcherza, wpływają też na doznania seksualne. Warto je ćwiczyć szczególnie podczas ciąży i po urodzeniu dziecka.
Wzmacniając mięśnie pochwy i krocza – przygotowujesz je do porodu. Ćwiczenia pomagają chronić krocze przed pęknięciem i nacięciem.
Napinaj okolice odbytu, pochwy i cewki moczowej, tak jakbyś chciała zatrzymać strumień moczu. Wytrzymaj tak przez chwilę.
Napnij mięśnie tak mocno, jak tylko potrafisz i wytrzymaj, licząc do dziesięciu.
Na przemian szybko napinaj i rozluźniaj mięśnie.
Powyższe ćwiczenia wykonuj kilka razy dziennie, powtarzając je po kilkanaście razy, w różnych pozycjach.
Gdy się nauczysz prawidłowego oddychania, czas oczekiwania na dziecko będzie przyjemniejszy, a poród – mniej bolesny.
Większość z nas oddycha zbyt płytko i za szybko. Czyli byle jak. Przez to nie dostarczamy organizmowi dostatecznej ilości tlenu, co z kolei spowalnia przemianę materii, powoduje znużenie. Jeśli czasem kłócisz się z mężem, znasz na pewno przykre wrażenie duszenia się z wściekłości. To właśnie kwestia powierzchownego oddychania. Często wystarczy kilka głębokich wdechów przy otwartym oknie i złość przechodzi.
Jeśli nauczysz się tak oddychać, zdobędziesz energię, która pomoże Ci pokonać wiele ciążowych dolegliwości: mdłości, bóle pleców, zadyszkę czy bezsenność. Będziesz bardziej zrelaksowana. I co najważniejsze: lepiej przygotujesz się do porodu i łatwiej go zniesiesz. Panowanie nad oddechem to najtańsza i najbezpieczniejsza forma łagodzenia bólu! Zdziwisz się, jak bardzo skuteczna.
Ćwiczenia oddechowe tylko z pozoru wydają się banalne. Aby przekonać się, jaka Cię czeka praca, usiądź prosto, odchyl przygarbione ramiona i nabierz jak najwięcej powietrza. Teraz je spokojnie wypuść. Powtórz trzy razy. Czy nie masz wrażenia, że pękła jakaś blokada i płuca w końcu pokazały, na co je stać?
Aby na stałe zmienić złe nawyki, powinnaś nauczyć się oddychać przeponą. Jest to poziomo ustawiony mięsień, oddzielający klatkę piersiową od jamy brzusznej. Ćwiczenie najlepiej wykonuje się na siedząco, choć po nabraniu wprawy można, a nawet trzeba, ćwiczyć w każdej pozycji.
Z początku możesz mieć kłopoty z zachowaniem rytmu. To normalne, zwykle trudno się od razu przestawić. Dla ułatwienia wyobraź sobie, że przy wdechu wypinasz brzuch i napełniasz go powietrzem. W trzecim trymestrze ciąży możesz po kilku takich ćwiczeniach poczuć gwałtowne ruchy maleństwa. Nie obawiaj się, to mu nie szkodzi! Oddychanie przeponą rozluźnia mięśnie brzucha. Dzięki temu, gdy pojawią się porodowe skurcze, macica będzie miała więcej miejsca, co zmniejszy ból.
Jedyne, na co powinnaś uważać podczas ćwiczeń, to własne samopoczucie. Nie zaczynaj treningu oddechowego zaraz po posiłku. Możesz sobie w ten sposób zafundować zgagę lub mdłości. Skończ też od razu, jeżeli poczujesz zawroty głowy albo zaczniesz mieć „mroczki” przed oczami. To oznacza, że prawdopodobnie narzuciłaś swoim płucom za duże tempo. Najlepiej, gdy robisz sześć do dziesięciu oddechów na minutę. Choć podczas porodu rytm oddychania i tak będziesz musiała dostosować do rytmu skurczów.
Systematyczne ćwiczenia oddechowe sprawią, że nauczysz się „na zawołanie” rozluźniać ciało, a samo oddychanie przeponą stanie się dla Ciebie tak naturalne, że podczas porodu nie będziesz musiała o tym myśleć. To ważne, bo wiele mam przez emocje kompletnie traci głowę.
Na sali porodowej przede wszystkim wsłuchaj się we własne ciało – organizm sam narzuci Ci prawidłowe tempo oddychania. Przed nadchodzącym skurczem weź głęboki wdech. W miarę jego narastania oddychaj coraz szybciej i coraz płycej, angażując tylko szczytowe partie płuc. Od czasu do czasu znów mocniej zaczerpnij powietrza. Kiedy czujesz, że macica się rozluźnia, zwalniaj tempo.
Kiedy skurcz minie, relaksuj się za pomocą powolniejszego oddychania. Zrób głęboki wdech nosem i spokojnie, miarowo zacznij „pracować” przeponą. Wydłużaj oddech, tak jakbyś chciała wraz z powietrzem wypuścić cały ból i napięcie. Pamiętaj, że kiedy „mądrze” oddychasz, dostarczasz tlenu również swemu maleństwu. Ono też jest zmęczone wysiłkiem.
Poród w pozycjach wertykalnych przebiega sprawniej, czyli szybciej rozwiera się szyjka macicy i lepsze jest dotlenienie dziecka. Najkorzystniejsza sytuacja jest wówczas, kiedy wybór pozycji, sposób poruszania się, są kierowane intuicją kobiety rodzącej.
W pozycji wertykalnej tkanki krocza rozciągają się równomiernie poprzez nacisk główki płodu. Inaczej jest w przymuszonej pozycji leżącej na łóżku porodowym, kiedy parcie jest wymuszane, wbrew naturze.
Dodatkowo w pozycjach kucznych czy stojących kość ogonowa potrafi odgiąć się o 30%, dzięki czemu poszerza się płaszczyzna wychodu miednicy, co ułatwia poród.
Występuje parcie spontaniczne, niewymuszane, kierowane wyłącznie przez rodzącą.
Tkanki krocza podczas porodu można uelastycznić poprzez długi prysznic, kąpiel lub zastosowanie w II okresie porodu ciepłych okładów z naparu rumianki, lawendy lub kawy. Parcie powinno odbywać się w pozycji pionowej, wówczas główka powoli ukazuje się w szparze sromowej, bez mocnego parcia na krocze. Poród przebiega spokojnie, bardzo rzadko występują obrażenia krocza.
Położna, która asystuje przy porodzie, powinna mieć ze swoją rodzącą bardzo dobry kontakt. Pomaga to we współpracy przez te kilka godzin spędzonych razem. Buduje więź oraz zaufanie. To ona pomoże Ci w tym ostatnim etapie porodu, kiedy będziesz miała wrażenie, że nie dasz już rady. Położna pomoże Ci uniknąć nacięcia krocza, oczywiście, jeżeli będzie taka możliwość. Musisz słuchać jej wskazówek i wierzyć we własne siły.
Wzór planu porodu - zbliża się planowany termin Twojego porodu? Przygotuj się dobrze do tej wyczekiwanej chwili. Podpowiadamy, dlaczego warto i jak napisać dobrze plan porodu.
Aktywny poród to nie jest moda czy nośne hasło. To naturalny sposób porodu zgodny z fizjologią kobiety. Przeczytaj o zaletach pozycji wertykalnych.
Zastanawiasz się, jaki będzie pierwszy objaw, który będzie oznaczał rozpoczęcie porodu? Sprawdź jakie mogę być najczęstsze zwiastuny porodu oraz ich objawy.
Nacięcie krocza, w wielu ośrodkach rutynowy zabieg podczas porodu, budzi wiele kontrowersji. Coraz więcej mówi się o jego negatywnych skutkach dla rodzącej - bólu po porodzie, przy współżyciu. Przeczytaj więcej ...
Czy po cesarskim cięciu poród drogami natury jest możliwy? Jakie są przeciwwskazania, a jakie zalety takiego zakończenia następnej ciąży? Podpowiada położna Iga Wolf.
Moje oba szkraby kopały w brzuchu jak szalone. i teraz też rozbrykane ;p
Ja to mówiłam do męża ostatnio, że Szymon był aktywny w brzuchu ale mała będzie chyba jeszcze bardziej. :)
Aisa ja również trzymam kciuki Kochana :-) Kasia, jak Natan był w brzuchu to też skakał na wszystkie strony. Teraz też mu to zostało, jak leży to nogi i ręcę są cały czas w ruchu dopóki nie zaśnie :-)
