7 pytań o znieczulenie i ból w trakcie porodu

4.3.2019

Konsultacja merytoryczna: lek. med. Paweł Palacz, ginekolog, połoznik

some desc

7 pytań o znieczulenie i ból w trakcie porodu

1. Dlaczego poród boli?

Choć ból porodowy możesz złagodzić, nie unikniesz go zupełnie. Jest naturalny i nie oznacza nic złego. Świadczy o rozciąganiu się mięśni. Skurcze macicy powodują ucisk nerwów i jej niedokrwienie. Rozciąga się szyjka macicy, a głowa dziecka uciska na nerwy w okolicy kręgosłupa. Wywołuje to ból krzyża, a w dalszym etapie porodu, kiedy znajdzie się na dnie miednicy, ból krocza.

Dzięki temu, że czujesz ból możesz ocenić, na jakim etapie porodu jesteś. Ból powoduje, że zachowujesz się instynktownie, w sposób bezpieczny dla siebie i maleństwa. Ból potęguje produkcję hormonów w tym endorfin, które odgrywają dużą rolę w tworzeniu się więzi między Tobą a dzieckiem.

2. Jaki to ból i jak długo będzie trwał?

Każda przyszła mama odczuwa go nieco inaczej, bo próg bólu u każdej osoby jest inny. Można porównać go do mocnych bóli miesiączkowych. Silniejszy jest ten odczuwany w okolicach kości krzyżowej. 

Nie można przewidzieć ile będzie trwał Twój poród i jak dokładnie będzie przebiegał. Bez względu jednak na jego długość, będzie składa się z 3 faz:

  • Fazę pierwszą zwiastują regularne skurcze. Nie są zbyt bolesne, w miarę postępowania porodu będą dłuższe i mocniejsze

  • W drugiej fazie dochodzi do całkowitego rozwarcia szyjki macicy i urodzenia dziecka

  • Ostatnia faza to moment wydalenia łożyska. Skurcze w trakcie ostatniej fazy są łagodniejsze, niż w poprzednich dwóch okresach porodu.

3. Jakie są rodzaje znieczulenia?

Jeśli rodzisz naturalnie, możesz liczyć na dwa rodzaje znieczulenia:

  • Znieczulenie zewnątrzoponowe

Ten rodzaj znieczulenia jest bardzo skuteczny i najmniej ryzykowny. Podaje go anestezjolog, wkłuwając się igłą między kręgi lędźwiów do przestrzeni zewnątrzoponowej kręgosłupa i wprowadza za jej pomocą cienki cewnik. Przez niego dostaniesz znieczulenie. W ten sposób podany lek znieczuli nerwy, wychodzące z rdzenia kręgowego na tym odcinku.

  • Znieczulenie dożylne

Stosowane po porodzie, jeśli nie zostało podane znieczulonie zewnątrzoponowe, w razie konieczności łyżeczkowania macicy, wydobycia łożyska. Po podaniu środka będziesz spała przez kilka minut.

4. Czy podanie znieczulenia zewnątrzoponowego boli?

W trakcie wkłucia będziesz musiała siedzieć nieruchomo. Lekarz anestezjolog poprosi Cię, abyś usiadła na krawędzi łóżka i pochyliła się lub położyła się na boku, przyciągając głowę do kolan. Przemyje miejsce wkłucia i przed wbiciem igły w kręgosłup poda miejscowe znieczulenie.

Poza ukłuciem i uczuciem dyskomfortu, poczujesz rozpieranie. To czy będzie bolało zależy przede wszystkim od Twojej wrażliwości. Znieczulenie zacznie działać po około 10-15 minutach, uśmierzając ból na 2 godziny. Przez cewnik, który pozostaje w kręgosłupie, w razie konieczności dostaniesz kolejne dawki, również w trakcie szycia krocza.

Nie zniweluje ono bólu całkowicie. Będziesz w pełni świadoma. Będziesz mogła się poruszać i aktywnie uczestniczyć w porodzie. Lek nie może jednak być podany za wcześnie. Jeśli tak się stanie może on wpłynąć na zatrzymanie akcji porodowej. Powikłaniem znieczulenia może być ból głowy, tzw. zespół popunkcyjny.

5. Czy są jakieś przeciwwskazania do podania znieczulenia zewnątrzoponowego?

Choć ten rodzaj znieczulenia jest bardzo popularny i z reguły bezpieczny, zdarza się, że jego zastosowanie jest przeciwwskazane. Dzieje się tak w przypadku:

  • stanu zapalnego okolicy wkłucia;

  • małopłytkowości;

  • silnego, nadmiernego krwawienia;

  • przyjmowania przez rodzącą leków mogących wejść z nim w reakcję;

  • wady w budowie kręgosłupa;

  • u pacjentki z problemami psychicznymi lub w stanie głębokiego szoku.

6. Czy znieczulenie wpływa na dziecko?

Znieczulenie zewnątrzoponowe nie wpływa na maluszka. Środki znieczulające nie dostają się do organizmu dziecka. Jeśli jednak zareagujesz na nie Ty np. spadnie Ci ciśnienie, odczuje to również maluch, reagując w podobny sposób. Po znieczuleniu Ty i maluszek będziecie stale monitorowani.

Często silny strach i związane z nim kiepskie samopoczucie rodzącej są gorsze w skutkach, niż samo znieczulenie. Zminimalizowanie stresu wpływa na poprawę ukrwienia łożyska, pracę mięśni i przebieg porodu. Mama skupia się na zaleceniach lekarza i położnej, a nie na własnych lękach, a maluch przychodzi na świat w lepszej formie. 

7. Czy istnieją poza farmakologiczne metody radzenia sobie z bólem?

W trakcie porodu zmieniaj pozycje. Zamiast leżeć kucaj, klęcz i się przechadzaj kołysząc biodrami. Wykorzystaj dużą piłkę. Pamiętaj o oddechu. Kiedy pojawiają się skurcze przyśpiesz go, kiedy mijają, oddychaj wolniej. Weź prysznic i polewaj się wodą w miejscach, w których boli najbardziej. Coraz bardziej popularną naturalną metodą radzenia sobie z bólami porodowymi jest TENS – przezskórna elektryczna stymulacja nerwów. Przeprowadza się ją przy użyciu specjalnego aparatu.