10 rad, jak nie urodzić przed terminem

25.5.2018

Konsultacja merytoryczna: lek. med. Paweł Palacz, ginekolog, położnik

some desc

10 rad, jak nie urodzić przed terminem

Chcesz, żeby dziecko urodziło się zdrowe i silne. Im bliżej wyznaczonego terminu nastąpi poród, tym lepiej dla maluszka - zbyt wczesny może wiązać się z poważnymi komplikacjami dla jego zdrowia. Medycyna robi co może, by pomagać wcześniakom, jednak jako przyszła mama powinnaś zadbać o to, by wykluczyć czynniki mogące przyczynić się do porodu przed terminem.

Konsekwencje przedwczesnego porodu

Poród w terminie to poród między 37. a 42. tygodniem ciąży, wtedy z reguły dziecko jest już gotowe do życia poza brzuchem mamy. Niestety wzrasta liczba porodów przed ukończeniem 36. tygodnia ciąży. Czasem przyczyna jest zdrowotna, losowa i nie mamy na nią wpływu. Zdarza się jednak często, że styl życia mamy przyczynia się do przedwczesnego porodu, dlatego tak ważne jest, by przyszła mama o siebie dbała.

Dzieci urodzone przed terminem zbyt wcześnie tracą ochronę, jaką jest dla nich macica. Nie są dojrzałe do życia poza łonem mamy. Rodzą się z niższą masą urodzeniową, słabsze, często z niewykształconym jeszcze odpowiednio układem pokarmowym czy oddechowym. Zdarza się, że nie są w stanie samodzielnie oddychać ani nie potrafią jeść. Wcześniaki, szczególnie te z wagą urodzeniową poniżej 2 kg, trafiają do inkubatorów, które symulują warunki wewnątrz macicy (temperatura) oraz są podłączone do aparatury, która pomaga im oddychać. Każdy tydzień w brzuchu mamy jest bezcenny dla przyszłego dobrostanu dziecka.

Czynniki ryzyka niezależne od kobiety

Istnieją czynniki ryzyka, które wpływają na możliwość przedwczesnego porodu, a na które kobieta nie ma wpływu. Poród przed terminem zagraża szczególnie, jeśli kobieta w ciąży:

  • rodziła już przedwcześnie lub ma za sobą poronienia,

  • choruje na nadciśnienie tętnicze, choroby serca, niedokrwistość, cukrzycę,

  • ma kłopoty z tarczycą,

  • cierpi na niewydolność szyjki macicy,

  • ma wady anatomiczne macicy bądź mięśniaki,

  • ma stwierdzoną patologię łożyska (przodujące lub odklejające się),

  • ma stan przedrzucawkowy,

  • cierpi na ogólne zakażenie (sepsa),

  • uczestniczyła w wypadku lub doznała w inny sposób poważnych urazów,

  • doznaje krwawień,

  • cierpi na infekcje (np. dróg moczowych, zębów),

  • jest młodsza niż 18 lat lub starsza niż 35,

  • jest w ciąży mnogiej.

Rady, by uniknąć porodu przedwczesnego

Jeśli nawet któryś z czynników ryzyka dotyczy Ciebie, przyjmij tę informację jako ostrzeżenie a nie wyrok. W takiej sytuacji niezwykle ważne jest, byś stosowała się do zaleceń, dzięki którym kobieta może zminimalizować ryzyko przedwczesnego porodu.

  1. Regularnie odwiedzaj lekarza

    Nawet jeśli urodziłaś do tej pory dwoje zdrowych dzieci w terminie, nie znaczy, że w trzeciej ciąży nie pojawią się komplikacje. Nigdy nie rezygnuj z wizyt u lekarza ginekologa, dobrze jest, gdy jest to ten sam lekarz przez całą ciążę, który dobrze zna Ciebie i Twój organizm. Medycyna bardzo się rozwinęła, co często usypia czujność kobiet, czasem lekceważą one ryzyko, zakładając z góry, że na wszystko znajdzie się rada. Opieka prenatalna jest jednak ogromnie ważna, pozwala wcześnie wykryć ewentualne wady czy zagrożenia ciąży np. przedwczesne skurcze. Każda przyszła mama powinna mieć dobre, komfortowe warunki i dostęp do regularnych wizyt u ginekologa, dzięki temu jej szanse na urodzenie w terminie zdecydowanie wzrastają.
  2. Lecz infekcje

    Szczególnie niebezpieczne są infekcje bakteryjne związane z drogami moczowymi i rodnymi. Niewykryte lub nieleczone w porę mogą być naprawdę poważnym przyczynkiem do przedwczesnego porodu. Dlatego nie można lekceważyć objawów stanu zapalnego, należy również regularnie badać mocz,( przed każdą wizytą) gdyż nie wszystkie groźne choroby dają łatwe do zauważenia objawy. Jeśli masz skłonność do bakteryjnych zakażeń, staraj się dużo pić, szczególnie polecany jest sok z żurawin, często chodź do toalety, nie wstrzymuj moczu.
  3. Badaj i lecz zęby

    W ciąży bardzo ważne jest dbanie o zęby. Stan jamy ustnej może mieć wpływ na przebieg a także czas zakończenia ciąży. Konieczna jest profilaktyka i leczenie, gdyż choroby przyzębia i stany zapalne jamy ustnej mogą wpłynąć na ogólny stan organizmu a nawet wywołać przedwczesne skurcze. Zęby często słabną w ciąży ze względu na zwiększone zapotrzebowanie na wapń, który bywa pobierany z kości i zębów właśnie. Poza tym ciężarne często mają potrzebę przekąsek (resztki jedzenia pozostają w jamie ustnej) a także miewają wymioty, co źle oddziałuje na szkliwo. Należy regularnie odwiedzać dentystę. Na początku wizyty koniecznie trzeba powiedzieć o odmiennym stanie, zastosuje on wtedy bezpieczne metody leczenia.
  4. Unikaj używek

    W ciąży nie wolno palić, pić alkoholu ani zażywać narkotyków. Składniki dymu tytoniowego przedostają się przez łożysko do krwi dziecka, powodując wady wrodzone, poważne zatrucia a także zwiększając ryzyko przedwczesnego porodu. Nie pozwól też, by inni palili w Twojej obecności. Picie alkoholu i zbyt duże spożycie kofeiny może prowadzić do zatruć a także pozbawiać Ciebie i dziecko ważnych składników odżywczych (magnez jest wypłukiwany przez moczopędną kawę).
  5. Stosuj zbilansowaną dietę

    Badania wykazują, że na przedwczesny poród mogą wpływać niedobory w diecie. Szczególnie ważne jest, by dostarczać sobie białka i składników mineralnych (żelazo, cynk, witamina E, witamina D, kwas foliowy, kwas DHA, jod). Przyszła mama musi się dobrze odżywiać - to w znaczący sposób minimalizuje ryzyko urodzenia wcześniaka. 
  6. Suplementuj

    W razie niedoborów dobrze jest ustalić z lekarzem ginekologiem przyjmowanie preparatu witaminowego odpowiedniego dla kobiet w ciąży. Szczególnie jest to ważne w przypadku kobiet zagrożonych anemią (żelazo) lub niedożywionych, z niedowagą.
  7. Odpowiednio przybieraj na wadze

    Niedożywienie może być jedną z przyczyn przedwczesnego porodu. Kobiety bardzo szczupłe, z niedowagą, częściej rodzą przed czasem. Absolutnie nie wolno odchudzać się w ciąży. Należy jeść o kilkaset kalorii więcej niż wcześniej i kontrolować zdrowy przybór masy ciała.
  8. Ruszaj się regularnie

    Jeśli ciąża przebiega prawidłowo, bądź aktywna fizycznie. Spaceruj, chodź na basen, zapisz się na zajęcia jogi dla kobiet w ciąży. Zapytaj lekarza o zalecane w ciąży formy aktywności ruchowej. Zrezygnuj jednak ze sportów typowo urazowych np. z jazdy konnej czy jeżdżenia na łyżwach. W ciąży nie wolno długo stać ani dźwigać, pamiętaj, by nie podnosić starszego dziecka. Unikaj przesadnego wysiłku, oszczędzaj się.
  9. Unikaj stresu

    Staraj się być spokojna, nie rozpamiętuj niepotrzebnie smutków i problemów. Stres powoduje uwalnianie adrenaliny, a ona może przyspieszyć skurcze macicy a także powodować zwężenie naczyń krwionośnych i utrudniać przepływ krwi. Znajdź zajęcie, które przynosi Ci ukojenie: spacer, drzemka, kąpiel, książka czy dobry film, i w słabszych chwilach oddaj mu się, zapominając o kłopotach.
  10. Odpoczywaj

    Wypoczęta – łatwiej zachowasz spokój. W ciągu dnia korzystaj z wolnych chwil i kładź się na boku, wtedy krew sprawniej płynie przez łożysko. Unikaj nadmiernego wysiłku fizycznego, stresu i przemęczenia.

Ekspert radzi: lek. med. Paweł Palacz, ginekolog położnik

Objawy przedwczesnego porodu, czyli kiedy natychmiast udać się do szpitala

Zawsze należy odwiedzić lekarza, jeżeli w dotychczas bezproblemowej ciąży wystąpią:

  • bóle podbrzusza lub pleców, podobne do miesiączkowych lub ewidentne skurcze macicy;

  • krwawienie, plamienie, sączenie się wodnistej wydzieliny z pochwy;

  • objawy infekcji uogólnionej - wysoka gorączka, bóle mięśni;

  • uraz brzucha.

Pilnej konsultacji u lekarza prowadzącego wymagają również zauważone przez ciężarną upławy, świąd, pieczenie sromu i w pochwie, ból przy oddawaniu moczu, a tak naprawdę każdy niepokojący objaw zauważony przez ciężarną. Jeżeli jest to nasilona infekcja dróg oddechowych, nie zwlekajmy z odwiedzinami u internisty. Jeżeli jest to problem z zębem - stomatologa. To nieprawda, że w ciąży nie można brać leków! Ryzyko związane z infekcją jest zbyt duże, by czekać, aż sama przejdzie.